Είμαι μια νέα μαμά και σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας, μέσω του blog μου, όλη την εμπειρία που είχα στην εγκυμοσύνη αλλά και όσα θα έρθουν από εδώ και πέρα. Γίνετε μέλος και στείλτε μου email στο vivliolatreia@gmail.com ή στο ksanthompoumpouras@gmail.com με τις δικές σας εμπειρίες τοκετού, τα δωμάτια που διαμορφώσατε για τα μωρά σας με φωτογραφίες, απορίες ή και συμβουλές που θέλετε να δώσετε στην άλλες μανούλες.

Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Α' ΤΕΣΤ

Τι είναι το Α τέστ

Το Α’ Τεστ είναι ένα απλό, εύχρηστο και σύντομο προληπτικό τεστ που απευθύνεται σε φυσιολογικά παιδιά και απαντά αντικειμενικά στο ερώτημα: είναι έτοιμα να φοιτήσουν στην Α’ Δημοτικού;

Τι αξιολογεί

Το Α’ ΤΕΣΤ δημιουργήθηκε για να ελέγχει τη Σχολική Ετοιμότητα, δηλαδή τις πρακτικές και λεκτικές ικανότητες του παιδιού που είναι αναγκαίες για την επιτυχή φοίτηση του στο σχολείο, όπως είναι οι ικανότητες ανάγνωσης, γραφής, κρίσεως, πρώιμης αφαιρετικής – μαθηματικής σκέψης και γενικών γνώσεων.


Επιπλέον ελέγχει και 2 ακόμη παράγοντες την Υπερκινητικότητα / Συγκέντρωση Προσοχής και τη Συναισθηματική ωριμότητα του παιδιού δηλαδή, την ικανότητά του να συνεργάζεται και να προβάλει τις δυνατότητές του.


Από ποιους δημιουργήθηκε


Δημιουργήθηκε από τον κ. Στέλιο Μαντούδη, αναπτυξιακό εργοθεραπευτή και την κ. Λωρέττα Θωμαΐδου, επίκουρης καθηγήτριας Αναπτυξιακής Παιδιατρικής. Σταθμίστηκε εξολοκλήρου σε Ελληνικό πληθυσμό, σε 2000 φυσιολογικά παιδιά της χώρας και βραβεύτηκε από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία το 2008

Τι δεν είναι

Το εν λόγω τεστ δε μετράει το IQ, ούτε την ευφυΐα και δεν καταλήγει σε κάποια διάγνωση.

Πόσο αντικειμενικό είναι

Η βαθμολόγησή του γίνεται αυτόματα και αποκλειστικά και μόνο σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται σε σημαντικό βαθμό το υποκειμενικό στοιχείο του εξεταστή. Οι απαντήσεις δίνονται άμεσα στους γονείς με τα αποτελέσματα.

Από ποιους γίνεται

Η δοκιμασία χορηγείται αποκλειστικά και μόνο από τους Εξουσιοδοτημένους Συνεργάτες του Α’ ΤΕΣΤ οι οποίοι έχουν ειδικά εκπαιδευτεί στον τρόπο χορήγησής του με το ανάλογο σεμινάριο. Αυτό είναι ένας επιπλέον παράγοντας που συμβάλλει στην αντικειμενική αξιολόγηση του παιδιού.

Και μετά;

Αν το παιδί περάσει το Α' ΤΕΣΤ , αυτό σημαίνει ότι διαθέτει τις προϋποθέσεις εκείνες που είναι αναγκαίες για να φοιτήσει στο σχολείο. Αν όχι, τότε θα πρέπει να ακολουθήσει λεπτομερής Αναπτυξιακός Έλεγχος, που θα δώσει φως στα πιθανά προβλήματα του παιδιού και θα διευκρινίσει τις δυσκολίες του. Σε περίπτωση που το παιδί παρουσιάζει ήπιες δυσκολίες σε κάποιους τομείς (οριακές ικανότητες), τότε ο Εξουσιοδοτημένος Συνεργάτης του Α’ ΤΕΣΤ δίνει τις κατάλληλες οδηγίες στους γονείς για την έγκαιρη αποκατάστασή τους πριν το παιδί αρχίσει το σχολείο. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία και η δυνατότητα σε παιδιά που εμφανίζουν μικρές «ανωριμότητες» να τις διορθώσουν έγκαιρα πριν αυτές εξελιχθούν αργότερα στις μεγαλύτερες τάξεις σε Μαθησιακές Δυσκολίες.

Τι μπορούμε να προλάβουμε

Με το Α΄ ΤΕΣΤ μπορούμε να προλάβουμε μαθησιακές και γλωσσικές δυσκολίες, οι οποίες είναι δυνατό να οφείλονται σε αδιάγνωστες δυσκολίες στη σύνθετη σκέψη, την κρίση, την ομιλία,, τους λεπτούς χειρισμούς, τη συμπεριφορά, την υπερκινητικότητα και την διάσπαση προσοχής .

Πατρώνη Λάουρα
Λογοθεραπεύτρια
Εξουσιοδοτημένη Συνεργάτης Α’ Τεστ
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Α’ Τέστ καλέστε στο :
Τηλ : 212 100 88 22

Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

εκδήλωση για τον μητρικό θηλασμό

"Ρώτα από κοντά"

Οι συμμετέχοντες: Μελλοντικοί γονείς, εγκυμονούσες, μαμάδες, μπαμπάδες...

Kόστος συμμετοχής: ΔΩΡΕΑΝ (με ηλεκτρονική αίτηση)

Περιορισμένος αριθμός θέσεων!


Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα των συναντήσεων-ομιλιών
(Φεβρουάριος-Ιούνιος 2011) ΕΔΩ

Με σκοπό την άμεση και "από κοντά" ενημέρωση και υποστήριξη νέων που είναι ή θέλουν να γίνουν γονείς και έχουν ανησυχίες, προβληματισμούς και απορίες, τόσο για τον μητρικό θηλασμό όσο και γενικότερα για την οικογένεια και τη ζωή με το παιδί, οργανώνουμε θεματικές συναντήσεις συμβουλευτικής με ομιλητές γιατρούς, ειδικούς από τον χώρο της υγείας και πιστοποιημένους συμβούλους γαλουχίας.

Νέα Συνάντηση-Ομιλία με θέμα:

"Μητρικός θηλασμός-Ξένο γάλα.
Ποια είναι η καλύτερη διατροφή για το βρέφος και γιατί;"
Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου, 15:00 - 16:30, Άλσος Ιλισίων
πλησίον μετρό Ευαγγελισμός

Ομιλήτρια: Κάτια ΣοφιανούΠαιδίατρος MSc, MRCPCH,PgDip(Allergy) &
Πιστοποιημένη Σύμβουλος Θηλασμού (IBCLC)

Στο τέλος της ομιλίας θα ακολουθήσει συζήτηση

με απαντήσεις σε ερωτήματά σας, και πρακτικές συμβουλές.


Δηλώσεις συμμετοχής

μέχρι και την Κυριακή 27/02 στις 18:30


Εξασφαλίστε έγκαιρα τη συμμετοχή σας ΕΔΩ

περιορισμένος αριθμός θέσεων


Πάντα κοντά σας με κάτι νέο!
Στόχος του mitrikosthilamsos.com είναι να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ενημέρωσης και πληροφόρησης όλων των γονέων, ειδικότερα για θέματα που σχετίζονται με τον μητρικό θηλασμό και να συμβάλει ουσιαστικά στην ενεργή υποστήριξη και επικοινωνία με κάθε τρόπο, γι' αυτό και η εξέλιξή του είναι διαρκής.

Μείνετε συντονισμένοι!
Φιλικά,
η ομάδα του Μητρικού θηλασμού

www.mitrikosthilasmos.com

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Ρυζογκοφρέτες. Όχι και τόσο διαίτης.

ΤΑ ΣΥΝ
* Ελάχιστα λιπαρά.
* Λίγα συστατικά
ΤΑ ΠΛΗΝ:
* Αρκετές θερμίδες
* Μικρή διατροφική αξία

Η ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ: Οι ρυζογκοφρέτες έχουν συνδεθεί με 2 πράγματα: λάιτ σνακ για δίαιτα και υγιεινό σνακ για παιδιά. Αρχικά να πούμε ότι αποτελούνται κλασσικά από ρύζι και αλάτι. Βλέποντας αυτό διαπιστώνεις ότι τελικά λαμβάνεις κυρίως υδατάνθρακες. Ανάλογα με τα υλικά καστανό η άσπρο ρύζι θα είναι και η ποσότητα των φυτικών ινών που πάλι δεν είναι τόσο μεγάλη ακόμα και αν χρησιμοποιηθεί καστανό ρύζι. Επιπλέον ένα σνακ που αποτελείται μόνο από υδατάνθρακες δεν θα σε χορτάσει ιδιαίτερα αφού δεν περιέχει τίποτα άλλο οπότε δεν θα σου κόψει και την όρεξη. Οι θερμίδες του δεν είναι λίγες όπως πολλοί πιστεύουν, σκέψου ότι τα 100 γραμμάρια περιέχουν 390 θερμίδες, γενικά τροφές που περιέχουν πάνω από 300 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια θεωρούνται πλούσιες σε θερμίδες. ΤΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΠΗΡΕ;...
Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι είναι ένα σνακ με άδειες θερμίδες: λίγες φυτικές ίνες, αρκετές θερμίδες, ελάχιστες βιταμίνες και μέταλλα, ωστόσο έχουν το καλό ότι περιέχουν ελάχιστα συστατικά και δεν περιέχουν άλλα πρόσθετα. Αν θες να φας ένα σνακ, ναι είναι καλύτερο από το να φας πατατάκια, αλλά αν τα τρως για να σε χορτάσουν, μόνη της η ρυζογκοφρέτα δεν θα κάνει τίποτα, τουλάχιστον συνδύασε το με λίγη πρωτεΐνη (ταχίνι, φυστικοβούτυρο).

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ ΑΝΑ 2 ΡΥΖΟΓΚΟΦΡΕΤΕΣ (ΜΕ ΚΑΣΤΑΝΟ ΡΥΖΙ): Θερμίδες: 69, Υδατάνθρακες: 14,6 γρ., Πρωτεΐνη: 1,4 γρ., Λιπαρά: 0,5 γρ, Φυτικές Ίνες: 0,76 γρ.

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
Συστατικά: 5/10
Λιπαρά: 9,5/10
Θερμίδες: 3,5/10
Φυτικές Ίνες: 1/10
Αποτελεσματικότητα/Χρησιμότητα: 3/10
ΣΥΝΟΛΟ: 4,4/10
 
http://natofao.blogspot.com

κλείσαμε τον 10ο ...

πως να αντισταθείς σε αυτό το αθώο βλέμμα ...... όταν θα μου λέει 
"... εγώ μαμά δεν έκανα τίποτα ..."

Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011

Μπιμπερό, πιπίλα και παραμόρφωση παιδικού προσώπου

 

Η διατροφή των βρεφών και των νηπίων με μπιμπερό, όπως και η επίμονη χρήση πιπίλας, έχουν την τάση να παραμορφώνουν το παιδικό πρόσωπο.
Το κρανίο και το πρόσωπο του παιδιού συνεχίζουν από τη γέννηση και έπειτα να διαπλάθονται και να μορφοποιούνται. Το περιβάλλον, τα καθημερινά ερεθίσματα που δέχεται το στόμα επιδρούν στη διάπλαση του προσώπου έως τουλάχιστον τα πρώτα τέσσερα χρόνια της ζωής. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου μας δεν προκύπτουν μόνο από τα γονίδια των γονιών μας, αλλά και από τον τρόπο διατροφής και τις συνήθειες των πρώτων μας χρόνων.

Παιδιά που δεν θήλασαν ή θήλασαν ελάχιστα, παιδιά που πίνουν γάλα στο μπιμπερό έως τριών και τεσσάρων ετών, νήπια που έχουν έντονη την συνήθεια της πιπίλας - κάποια από αυτά ακόμα και στο νηπιαγωγείο - θέτουν τα οστά του προσώπου τους υπό την καθημερινή επίδραση ανώμαλων δυνάμεων που επηρεάζουν την ανάπτυξή τους.

Σύμφωνα με μελέτες των τελευταίων δέκα χρόνων, στο πρόσωπο των παιδιών αυτών τείνουν με τον καιρό να συμβαίνουν με αυξημένη πιθανότητα τα εξής:

• Τα δόντια του παιδιού πάσχουν πιο συχνά και πιο σοβαρά από τερηδόνα.
• Η άνω οδοντοστοιχία εφιππεύει την κάτω οδοντοστοιχία, με αποτέλεσμα το στόμα να μην κλείνει σωστά. Νεότερη έρευνα δείχνει ότι όσα μωρά θηλάζουν για περισσότερο από 12 μήνες έχουν 20 φορές μικρότερη πιθανότητα για ανώμαλη σύγκλιση των δοντιών.
• Δόντια συναθροίζονται, βγαίνουν όλα μαζί σε ένα σημείο.
• Η κάτω γνάθος γίνεται μακρόστενη και υποχωρεί προς τα πίσω.
• Τα μάγουλα φαίνονται ρουφηγμένα και όχι στρογγυλά.
• Η υπερώα στην άνω γνάθο – η οροφή του στόματος - γίνεται βαθιά και μακρόστενη, τοξωτή.
• Η γλώσσα προέχει έξω από το στόμα του παιδιού.
• Στην συνήθη έκφρασή του το παιδί εμφανίζει ανοιχτό στόμα.
• Γενικά το πρόσωπο χάνει την «στρογγυλάδα» του, γίνεται μακρύ και στενό. Μπορεί να φαίνεται ασύμμετρο.
• Το μικρό αναπνέει από το στόμα, αντί για τη μύτη που είναι το φυσιολογικό.
• Η αναπνοή από το στόμα φέρνει μολύνσεις, αμυγδαλίτιδες, ωτίτιδες και υπερτροφία στα «κρεατάκια».
• Το παιδί αναπτύσσει αποφρακτική άπνοια – σταμάτημα της αναπνοής – στον ύπνο, ροχαλίζει, κοιμάται βαριά και ανήσυχα, πέφτει το οξυγόνο του αίματός του.
• Σημαντική αποφρακτική άπνοια μπορεί να επηρεάσει τη διανοητική κατάσταση του παιδιού κατά τη διάρκεια της ημέρας, τη διάθεσή του, την απόδοσή του στο σχολείο, την καρδιακή λειτουργία και να προκαλέσει υπερκινητικότητα.
• Όλα αυτά σε συνδυασμό με την παχυσαρκία που τείνει να συνοδεύει πολλά παιδιά που πίνουν ξένο γάλα με μπιμπερό δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα πρώιμων προβλημάτων υγείας.
• Για τους παραπάνω πιθανόν λόγους αυξάνεται ο κίνδυνος Αιφνίδιου Θανάτου Βρέφων.

Στον αντίποδα, παιδιά που θηλάζουν αποκλειστικά για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής και συνεχίζουν το θηλασμό μακροπρόθεσμα, τουλάχιστον για δύο χρόνια – όπως συνιστά η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας – γίνονται πιο συχνά παιδιά με συμμετρικό, στρογγυλό πρόσωπο, στόμα που κλείνει όμορφα. Ο θηλασμός βοηθάει να αναπτυχθεί ο σωστός τρόπος κατάποσης και συμβάλλει στην κατάλληλη ανάπτυξη των μυών γύρω από το στόμα και το σαγόνι.

Η γαλουχία μειώνει την πιθανότητα αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο. Αν θηλάσετε για πολύ καιρό το παιδί σας, προλαμβάνετε την εγκατάσταση κακών συνηθειών, όπως είναι το πιπίλισμα του αντίχειρα και η εμμονή στη χρήση πιπίλας. Αν θέλετε να έχετε όσο το δυνατόν πιο όμορφα παιδιά, θηλάστε τα για όσο περισσότερο γίνεται.

Με έκπληξη διαπιστώνει κανείς ότι ελάχιστοι γονείς πληροφορούνται για αυτά τα θέματα από τους επαγγελματίες υγείας.
Οι ειδικοί στους οποίους όλοι οι γονείς απευθύνονται είναι σημαντικό να ευθυγραμμιστούν με τις επιταγές της σύγχρονης επιστήμης και να ενθαρρύνουν ενεργά:
• Αποκλειστικό θηλασμό των βρεφών για έξι μήνες, με συνέχιση του θηλασμού έως ενός με δύο ετών τουλάχιστον,
• Ελεύθερο θηλασμό μέρα και νύχτα, στην αρχή αλλά και μακροπρόθεσμα,
• Σταδιακή απεξάρτηση του μικρού από τα μπιμπερό μετά τους έξι με δώδεκα μήνες της ζωής,
• Όχι μπιμπερό το βράδυ στον ύπνο και ενδιάμεσα τη νύχτα,
• Ποτέ ζαχαρώδη υγρά όπως χυμοί μέσα σε μπιμπερό,
• Ενθάρρυνση άλλων τρόπων λήψης υγρών (ποτηράκι εκπαιδευτικό κλειστό με στόμιο, ανοιχτό ποτηράκι, καλαμάκι) μετά τους έξι μήνες της ζωής.
• Πρόσληψη από το μικρό χυμού σε ποσότητα όχι πάνω από 100ml τη μέρα και
• Απεξάρτηση από την πιπίλα, ιδιαίτερα κατά τον πρώτο μήνα της ζωής, κατά τη διάρκεια της ημέρας και μετά τους δώδεκα μήνες.

Κοιτάξτε την παρακάτω έρευνα από την «τριτοκοσμική» κατά τα άλλα αλλά ολοένα και φιλικότερη προς τα βρέφη Βραζιλία:
Ας φανταστούμε ένα βρέφος που θήλασε αποκλειστικά για έξι μήνες. Πόση σημασία για την σωστή ανάπτυξη του προσώπου του έχει η χρήση μπιμπερό από εκεί και έπειτα;

Αυτό ακριβώς εξέτασαν ερευνητές από τη Βραζιλία το 2006. 202 παιδιά θήλασαν αποκλειστικά για έξι μήνες κι έπειτα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: τα μισά περίπου από αυτά έπιναν γάλα ή άλλα υγρά από ποτηράκι και ποτέ από μπιμπερο. Τα άλλα μισά έπιναν γάλα ή άλλα υγρά από μπιμπερό. Συνέκριναν τις δύο ομάδες όταν τα παιδιά έγιναν τεσσάρων χρονών.

17% περισσότερα παιδιά που έπιναν με μπιμπερό είχαν πάντα ανοιχτό το στόμα τους και δεν έκλειναν τα χείλια τους. Η γλώσσα βρισκόταν στη φυσιολογική της θέση μέσα στο στόμα σε 26% λιγότερα παιδιά με μπιμπερό. 63% των παιδιών που έπιναν από μπουκάλι ανέπνεαν αποκλειστικά από το στόμα – πράγμα παθολογικό – συγκρινόμενα με 31% των παιδιών που δε χρησιμοποιούσαν μπουκάλι. Η υπερώα ήταν παραμορφωμένη σε διπλάσιο αριθμό παιδιών που συνέχιζαν να πίνουν με μπιμπερό.
Ακόμη και έξι μήνες αποκλειστικού θηλασμού δεν εγγυώνται τη φυσιολογική ανάπτυξη του προσώπου. Ο θηλασμός πρέπει να συνεχιστεί και να ενθαρρύνεται η χρήση ποτηριού για νερό, χυμό κλπ. Η χρήση μπιμπερό μετά τους δώδεκα μήνες της ζωής πρέπει ενεργά να αποθαρρύνεται.


Πηγή: Carrascoza KC et al. Consequences of bottle-feeding to the oral facial development of initially breastfed children. J Pediatr (Rio J). 2006;82(5):395-7.
Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2011
Απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο «Επιστροφή στο μητρικό θηλασμό».

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011

10 υπέροχα πράγματα γιά να πείτε στο παιδί σας!

1. «Ήσουν πάντα ένα συν στη ζωή μου».

Εξηγήστε στο παιδί σας πόσο σημαντική είναι η παρουσία του για σας καθημερινά. Είναι ότι πιο υπέροχο μπορεί ν’ ακούσει. Το να ξέρει ένα παιδί πως είναι ό,τι καλύτερο συνέβη στη ζωή σας, βάζει τα θεμέλια για να μεγαλώσει με όμορφα συναισθήματα για τον εαυτό του....

2. «Είναι καλό να μιλάς»

Όταν ένα παιδί παραπονιέται για κάτι, συνήθως δεν λέει …παραμύθια, αλλά ζητά να μάθει με ποιον τρόπο να χειριστεί μια δυσάρεστη κατάσταση. Αντί λοιπόν, να του πείτε «σταμάτα να λες παραμύθια», δοκιμάστε το «έλα να δούμε μαζί τι θα κάνουμε». Αυτό θα δείξει στο παιδί τις στρατηγικές με τις οποίες θα μπορεί στο μέλλον να αντιμετωπίσει αντίστοιχα προβλήματα, αλλά και θα του δώσει να καταλάβει ότι ενδιαφερόσαστε για το τι του συμβαίνει.

3. «Είμαι πολύ περήφανος/η για εσένα. Τα κατάφερες πολύ καλά»

Το να γνωρίζει ένα παιδί πόσο υπερήφανοι είναι οι γονείς του για κάτι που έκανε – απλό η περισσότερο σύνθετο – του δίνει κίνητρα για να δοκιμάσει περισσότερο τις δυνάμεις του. Έτσι, δεν χρειάζεται να φοβόσαστε να επαινείτε συχνά το παιδί σας, ακόμη και για τις πιο μικρές κατακτήσεις του.

4. «Είπα, όχι»

Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια και την καθοδήγηση. Είναι σημαντικό να συμπεριφέρεστε με σεβασμό στα παιδιά, όμως χρειάζονται και την ωριμότητά σας για να γνωρίσουν τα μονοπάτια τη υπεύθυνης συμπεριφοράς. Τα παιδιά που δεν γνωρίζουν περιορισμούς, αισθάνονται ανασφαλή.

5. «Δεν πειράζει να κλαις ή να νιώθεις στενοχωρημένος»

Η πιο κοινή απάντηση σ’ ένα παιδί που κλαίει, είναι: «Έλα, έλα τώρα μην κλαις». Αυτό όμως περνά στο παιδί το μήνυμα πως είναι αδυναμία το να κλαίει κανείς και πως είναι καλύτερο να κλειδώσει μέσα του τα συναισθήματά του. Αν το παιδί πονάει ή είναι στενοχωρημένο, δοκιμάστε να του πείτε: «Αν σε πονάει, κλάψε μέχρι να σου περάσει». Δίνοντάς του την άδεια να κλάψει, του δίνετε τη δυνατότητα να αναμετρηθεί το ίδιο με τα συναισθήματά του και όχι με το πώς νομίζετε εσείς πως Θα πρέπει να νιώθει.

6. «Δεν είσαι υποχρεωμένος να κάνεις οτιδήποτε»

Τα παιδιά σήμερα έχουν πολύ φορτωμένο πρόγραμμα. Όλο και με κάτι ασχολούνται: μπαλέτο, μαθήματα μουσικής, αθλητισμό. Αρκεί να το πουν οι γονείς και τα παιδιά είναι έτοιμα να κάνουν τα πάντα. Ξεχνάμε, όμως, πως ακριβώς όπως και οι μεγάλοι, έτσι και τα παιδιά έχουν ανάγκη από χρόνο χωρίς να κάνουν τίποτε, να ξεκουραστούν και να ονειροπολήσουν. Ο υπερβολικός προγραμματισμός καταστρέφει τη δημιουργικότητα του παιδιού, αλλά και το Παιχνίδι που χρειάζεται.

7. «Δεν πειράζει να κάνεις λάθη»

Ίσως είναι πάνω από τις δυνάμεις σας το να μείνετε ήρεμοι, όταν το παιδί σας αδειάσει τις κόκκινες νερομπογιές του πάνω στο αγαπημένο σας λευκό τραπεζομάντιλο. Δεν είναι όμως τόσο δύσκολο το να το βοηθήσετε να μάθει πως όλοι κάνουν λάθη.

Όλα τα παιδιά έχουν ατυχήματα, καθώς μεγαλώνουν. Το να τα κρατάτε σε απόσταση ή το να φοβούνται μήπως κάνουν κάτι λάθος, σε καμιά περίπτωση δεν τα βοηθά να νιώσουν αυτοπεποίθηση, να μεγαλώσουν νιώθοντας ικανά να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους.

8. «Είσαι πολύ έξυπνος, που τα κατάφερες»

Δίνοντας στο παιδί την ευκαιρία να φτιάχνει μόνο του κάτι ή να λύνει δύσκολα παιχνίδια, το κάνει να νιώθει αυτοπεποίθηση.Αν πάλι αποτύχει, μπορείτε να πείτε: «Μπράβο σου, που προσπάθησες». Αν πάλι το κάνει με επιτυχία, έχετε μια πολύ καλή ευκαιρία να το επαινέσετε.

9. «Μου αρέσεις, γιατί είσαι εσύ»

Την άνευ όρων αγάπη την έχουμε ανάγκη όλοι. Ένα παιδί χρειάζεται πολύ περισσότερο να ξέρει και να αισθάνεται πως είναι πολύ καλά όπως είναι εκείνη τη στιγμή. Λέγοντάς του κάτι τέτοιο, του λέτε ταυτόχρονα πως δεν χρειάζεται να σας αποδείξει τίποτα: αρκεί που βρίσκεται εκεί για σας.

10. «Σ’ αγαπώ»

Είναι οι πιο όμορφες λέξεις που Θα μπορούσε ν’ ακούσει ένα παιδί. Ως γονείς, οφείλουμε να τις χρησιμοποιούμε τουλάχιστον μία φορά την ημέρα.

Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2011

Ψάρι: ο πολύτιμος φίλος του παιδιού

Γράφει: Ξένος Κωνσταντίνος, Κλινικός Διαιτολόγος MSc
 
Μια από τις πιο δύσκολες 'αποστολές' για κάθε μητέρα, είναι αυτή της εισαγωγής του ψαριού στο διαιτολόγιο του παιδιού της. Όσο και η ίδια να γνωρίζει τα οφέλη της κατανάλωσης ψαριού, ο λιλιπούτειος 'δυνάστης' της τα αγνοεί πλήρως και το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι το πώς θα αποφύγει την χαρακτηριστική 'ψαρίλα'…

Στη 'φαρέτρα' λοιπόν της μητέρας βρίσκονται αρκετά διατροφικά 'τρικ', που αν και απαιτούν λίγη προσπάθεια, αξίζει να τα επιχειρήσει, μια και τα ψάρια αποτελούν καταπληκτική εναλλακτική σίτισης για μικρούς και μεγάλους…Μια 'πινελιά' σπιτική μαγιονέζα ή φρέσκια σως με σπανάκι, σέλινο, μαϊντανό και ελαιόλαδο στο μπλέντερ, συχνά αρκούν να μεταμορφώσουν ένα 'άχαρο' ψάρι σε μια γευστικότατη επιλογή.

Παράλληλα, το κλασικό κροκετάρισμα, μπορεί να μη συνοδευτεί με τηγάνισμα του ψαριού, κάνοντας το ιδιαίτερα δύσπεπτο και 'βαρύ', αλλά με ψήσιμο στο γκριλ, προσδίδοντας στο ψάρι μια γευστική κρούστα. Ακόμα, μια πλούσια σε χορταρικά ψαρόσουπα, συχνά απογειώνει τη γεύση του ψαριού, ιδιαίτερα όταν μαραθόριζα (φοινόκιο), καρότο και κρεμμύδι, 'παντρεύονται' στην κατσαρόλα με το κοκκινόψαρο ή τον μπακαλιάρο…

Γιατί όμως η κάθε μητέρα αξίζει να επιμείνει προκειμένου το ψάρι να γίνει διατροφική συνήθεια του παιδιού της;

Tα ψάρια είναι πλούσια σε βιταμίνες (A, D, B3) και στοιχεία όπως το νάτριο, το ασβέστιο και ο φώσφορος. Eίναι πολύ καλή πηγή ζωικών πρωτεϊνών και συνεπώς απαραίτητων αμινοξέων. Δεν περιέχουν αξιοσημείωτα ποσά κορεσμένου λίπους, ενώ είναι πλούσια σε ακόρεστα λιπαρά οξέα της οικογένειας των ω-3. Τα ω-3 λιπαρά οξέα μειώνουν τις αυξημένες τιμές τριγλυκεριδίων, αυξάνουν (έστω και λίγο) την 'καλή' HDL χοληστερόλη, μειώνουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων στα αγγειακά τοιχώματα προσφέροντας αντριθρομβωτική δράση, ενώ τέλος ασκούν και αντιφλεγμονώδη δράση. Ψάρια πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα είναι το σκουμπρί, η ρέγκα, η πέστροφα, ο τόνος και ο σολομός.

Tα ψάρια είναι από τα τρόφιμα που κατέχουν εξέχουσα θέση στο μοντέλο της μεσογειακής δίαιτας, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να καταναλώνονται τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Αυτή ακριβώς η συχνότητα λειτουργεί ως διατροφική ασπίδα έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων, αφού με την κατανάλωση ψαριών ευεργετούμε τον οργανισμό μας όχι μόνο με την εισαγωγή των ω-3 λιπαρών οξέων, αλλά και με την αποφυγή του κορεσμένου λίπους που εμπεριέχεται στο κρέας.

Ακόμα μαγειρεύονται πιο εύκολα και είναι πιο εύπεπτα από το κρέας λόγω του ότι εμπεριέχουν ελάχιστα ποσά συνδετικού ιστού. Στις μέρες λοιπόν της έντονης αμφισβήτησης για την κατανάλωση του κρέατος που πηγάζει τόσο από την περιεκτικότητά του σε κορεσμένο λίπος, όσο και από τις μεθόδους εκτροφής των ζώων που έχουν αντίκτυπο στην υγεία τους, εσείς κινηθείτε στην ασφαλέστατη και θρεπτική εναλλακτική των ψαριών που οι Ελληνικές θάλασσες μας προσφέρουν.

www.iatronet.gr

Η ανάπτυξη τον 11ο μήνα

Συνεργάστηκε ο Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Στέλιος Μαντούδης

Ο 11ος μήνας της ζωής του μωρού είναι καθοριστικός: κάνει τα πρώτα του, δειλά βηματάκια, πετυχαίνει ήχους, μιμείται, ζητάει, διεκδικεί και χαίρεται να παίζει σε χώρους με άλλα παιδάκια. Η αντιληπτική του ικανότητα βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και πλέον μπορεί να καταλάβει πολλά περισσότερα από εκείνα που είναι σε θέση να εκφράσει.

Κινητικότητα
-Κάνει τα πρώτα βήματα οδηγούμενο
-Σηκώνεται όρθιο μόνο του
-Στέκεται χωρίς να κρατιέται
-Προσπαθεί να σκαρφαλώσει
-Μπορεί να κλωτσάει και να έρπει

 Χέρια και αυτοβοήθεια
-Πετάει τα παιχνίδια και τα βλέπει να πέφτουν
-Πίνει από ποτηράκι με άνεση
-Δείχνει και σκουντάει με τον δείκτη του
-Φτιάχνει πύργους με τουβλάκια και τους γκρεμίζει

 Γλώσσα και κοινωνικότητα
-Παραγάγει την πρώτη φωνούμενη λέξη
-Κινεί τη γλώσσα του για να αλλάξει τον ήχο
-Μιμείται ήχους, τον βήχα, τα παιχνίδια με τη γλώσσα

 Αντίληψη
-Κατανοεί πολύ περισσότερα από όσα μπορεί να εκφράσει
-Δίνει κάτι που θα του ζητηθεί π.χ. ένα παιχνίδι
-Ηρεμεί όταν ακούει πως η μαμά του έρχεται
-Εάν κάτι κινείται σε κοντινή απόσταση από αυτό, το παρακολουθεί με το βλέμμα
-Μαθαίνει να χρησιμοποιεί το κουτάλι και να τρώει μόνο του

 Τι του αρέσει
-Να κοιτάζεται στον καθρέφτη
-Να πετάει τη μπάλα
-Να παίζει με άλλα παιδάκια με παιχνίδια δικής του επιλογής
-Να το αφήνουμε να εξασκείτε στο περπάτημα σε ένα ευρύχωρο και ασφαλές μέρος
-Να χορεύει όταν ακούει μουσική

Τι πρέπει να γνωρίζουμε
Τα πρώτα του δόντια κάνουν την εμφάνισή τους, το ίδιο και οι πρώτες στέρεες τροφές. Ας δούμε λοιπόν πώς φτιάχνομε σούπα για το μωρό και πότε πρέπει να γίνει η πρώτη επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο. Οι φίλοι χωρίς παιδιά μπορεί να κρίνουν υπερβολικές τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά μαες μας ως γονείς, στην πραγματικότητα όμως σε αυτή τη φάση της ζωής τους τα παιδιά χρειάζονται όλη μας την προσοχή και την φροντίδα. Τώρα που το παιδί μας πλησιάζει τα πρώτα του γενέθλια, μπορούμε, πολύ πιο εύκολα από την προηγούμενη περίοδο, να οργανώσουμε τις πρώτες μας διακοπές με το μωρό. Προτού ξεκινήσουμε, βεβαιωνόμαστε ότι το φαρμακείο των διακοπών είναι πλήρες. Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ποιά είναι τα εμβόλια και οι πιθανές παρενέργειές τους για να ξέρουμε τι να περιμένουμε φεύγοντας από το ιατρείο του παιδιάτρου. Μαζί του θα συζητήσουμε όλες τις απορίες που έχουμε σχετικά με τις ασθένειες και τα ατυχήματα αυτής της περιόδου που δυστυχώς, όσο προσεκτικοί και αν είμαστε, πάντα μπορούν να συμβούν.

Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Εγκυμοσύνη και σκλήρυνση κατά πλάκας

Γράφει: Κερασνούδης Αντώνιος, Ειδικευόμενος Νευρολόγος

Οι περισσότεροι άνθρωποι με σκλήρυνση κατά πλάκας πληροφορούνται τη διάγνωση της νόσου, σε μια φάση της ενήλικης ζωής κατά την οποία ασχολούνται σοβαρά με το θέμα του οικογενειακού προγραμματισμού. Η διάγνωση της ασθένειας γεννά πολλαπλά ερωτήματα, σχετικά με την πορεία της, την πρόγνωσή της, την πιθανή επιρροή της στην τεκνοποίηση δημιουργώντας συχνά ανασφάλεια και φόβο εμπρός στα αναπάντητα ερωτήματα.

Ιδιαίτερα οι γυναίκες με σκλήρυνση κατά πλάκας συχνά προβληματίζονται εάν θα πρέπει παρά την ασθένειά τους να προχωρήσουν με τον οικογενειακό προγραμματισμό τους. Οι γυναίκες αυτές δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται από τη δημιουργία οικογένειας εφόσον αυτή είναι η επιθυμία τους. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να συνεργαστούν αρμονικά η ασθενής και το οικογενειακό της περιβάλλον, ο γυναικολόγος και ο νευρολόγος για την καλύτερη δυνατή συμβουλευτική κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ποιο είναι το ποσοστό κληρονομικότητας της ΣΚΠ;

Η ΣΚΠ δεν είναι κληρονομική νόσος (με την έννοια ότι δεν ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες κληρονομικότητας). Ωστόσο σε σχετικές έρευνες έχει διαπιστωθεί οικογενειακή προδιάθεση. Ο κίνδυνος νόσησης από ΣΚΠ στο γενικό πληθυσμό, αν και οι δύο γονείς είναι υγιείς, είναι περίπου 0,1%. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται σε περίπου 3%, αν ο ένας γονιός πάσχει από ΣΚΠ. Αυτό σημαίνει από την άλλη πλευρά ότι η πιθανότητα το παιδί ενός γονέα με ΣΚΠ να μη νοσήσει από τη νόσο είναι 97%. Σε μονοζυγώτες διδύμους (πανομοιότυπο γενετικό υλικό) η πιθανότητα ο/η δίδυμος/η αδελφός/ή ενός ατόμου με σκλήρυνση κατά πλάκας να νοσήσει από αυτή είναι μόνο 30%.

Σε ποιο χρονικό σημείο θα πρέπει να σχεδιαστεί μία εγκυμοσύνη;

Οι περισσότερες εγκυμοσύνες συνηθίζεται να προγραμματίζονται σε σταθερές φάσεις της νόσου, στις φάσεις δηλαδή όπου η ΣΚΠ βρίσκεται σε κλινική ύφεση. Οι γυναίκες συνήθως αναλογίζονται ‘Τώρα είμαι καλά ρυθμισμένη, άρα είμαι έτοιμη να αρχίσω μια οικογένεια’. Φυσικά υπάρχουν και γυναίκες που μένουν έγκυες σε περιόδους υποτροπών της νόσου. Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις μπορεί μία εγκυμοσύνη να προχωρήσει χωρίς φόβο και επιπλοκές, ύστερα από στενή συνεργασία της ασθενούς με τον γυναικολόγο και τον νευρολόγο.

Επηρεάζει η ΣΚΠ τη γονιμότητα;

Η γονιμότητα τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες με ΣΚΠ δεν επηρεάζεται από τη νόσο. Περίπου 15-20% του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα εμφανίζουν υπογονιμότητα, κάτι το οποίο μπορεί να εμφανιστεί στο ίδιο ποσοστό και σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας.

Μπορούν οι γυναίκες με ΣΚΠ να υποβάλλονται σε θεραπεία γονιμότητας;

Οι μελέτες δείχνουν επί του παρόντος ότι μία ορμονική θεραπεία, στα πλαίσια μίας εξωσωματικής γονιμοποίησης, πιθανώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης υποτροπής της νόσου. Από την άλλη πλευρά δεν σημαίνει ότι η παραπάνω θεραπεία, επί ισχυρής ένδειξής της, δεν θα πρέπει να πραγματοποιηθεί. Φρόνιμο είναι να γίνει σε συνεννόηση του γυναικολόγου με τον θεράποντα νευρολόγο.

Θα πρέπει οι ασθενείς με ΣΚΠ και επιθυμία τεκνοποίησης να συμβουλευθούν τον νευρολόγο τους πριν από μία εγκυμοσύνη;

Είναι σημαντικό οι γυναίκες με σκλήρυνση κατά πλάκας κατά τον οικογενειακό τους προγραμματισμό και πριν από μία εγκυμοσύνη να συμβουλευθούν τον θεράποντα νευρολόγο τους, διότι πολλά ερωτήματα σχετικά με τη θεραπεία της ΣΚΠ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης προκύπτουν στην πορεία. Έχει διαπιστωθεί ότι το 80% των γυναικών που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά συζητούν το παραπάνω θέμα με τον νευρολόγο τους. Σημείο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για αυτές, είναι η σωστή χρονική στιγμή για μία εγκυμοσύνη.

Σε ποιο χρονικό σημείο θα πρέπει να διακοπεί η προφυλακτική θεραπεία της ΣΚΠ πριν από μία εγκυμοσύνη;

Οι γενικές οδηγίες αναφέρουν ότι θα πρέπει να διακοπεί η ανοσοτροποιητική θεραπεία (π.χ με ιντερφερόνες ή οξική γλατιραμέρη) τουλάχιστον 3 μήνες πριν από μια εκγκυμοσύνη, ενώ το διάστημα αυτό αυξάνεται εάν η προφυλακτική θεραπεία είναι ανοσοκατασταλτική (π.χ. αζαθειοπρίνη ή μιτοξαντρόνη) σε 6 μήνες πριν. Σε περίπτωση που η εγκυμοσύνη συμβεί υπό θεραπευτική αγωγή, τότε η θεραπεία αυτή θα πρέπει να διακοπεί αμέσως. Γενική συμβουλή είναι η εξατομίκευση της παραπάνω απόφασης από τον θεράποντα νευρολόγο, ανάλογα με τις επιθυμίες της γυναίκας, την ηλικία της, την προηγούμενη συχνότητα υποτροπών και την εξέλιξη της νόσου αλλά και την ακολουθούμενη έως τότε θεραπεία.

Πώς η επηρεάζει η ΣΚΠ τη γέννηση ενός παιδιού;

Στις γυναίκες με σκλήρυνση κατά πλάκας, υπάρχει η τάση οι χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. καισαρική τομή) να είναι πιο συχνές από τον φυσιολογικό τοκετό. Τα νεογνά φυσιολογικών μητέρων είναι συνήθως ελαφρύτερα σε σχέση με τα παιδιά των μητέρων με ΣΚΠ. Η διαφορά βάρους είναι ωστόσο μόνο 100-150 γραμμάρια και δεν θεωρείται στατιστικώς σημαντική.

Πώς επηρεάζει η εγκυμοσύνη και η γέννηση ενός παιδιού την πορεία της ΣΚΠ;

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μειώνεται σταδιακά το ποσοστό υποτροπής της ΣΚΠ, αγγίζοντας το 0 %, στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Στο σύνολο της εγκυμοσύνης μόνο το 25% των γυναικών με ΣΚΠ εμφανίζουν υποτροπή της νόσου. Κατά τους πρώτους τρεις μήνες μετά τη γέννηση, το ποσοστό αυτό αυξάνεται, ωστόσο, σημαντικά. Περίπου το 30% των γυναικών με ΣΚΠ εμφανίζουν σε αυτή την χρονική περίοδο υποτροπές της νόσου. Αυτό σημαίνει παράλληλα όμως ότι το 70% συνεχίζει να μην εμφανίζει υποτροπή της νόσου. Η βαρύτητα ωστόσο των ώσεων δεν αλλάζει κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη σύμφωνα με σχετικές έρευνες.

Πώς εξηγείται η ευνοϊκή πορεία της ΣΚΠ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Θεωρείται σήμερα ότι η εγκυμοσύνη εμφανίζει ανοσοτροποποιητική δράση επηρεάζοντας θετικά την πορεία της ΣΚΠ. Σημαντικό ρόλο στο μηχανισμό αυτό, φαίνεται να παίζουν οι ορμονικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα κατά την πορεία της κύησης και επηρεάζουν θετικά το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας, προς όφελος τόσο του εμβρύου όσο και της πορείας της νόσου. Οι νέες ορμονικές μεταβολές μετά τη γέννα, επιδρούν από την άλλη πλευρά αρνητικά στον ανοσολογικό σύστημα, αυξάνοντας εκ νέου τον κίνδυνο εμφάνισης υποτροπής της νόσου.

Ποια είναι η επίδραση του θηλασμού στην πορεία της ΣΚΠ;

Τα στοιχεία από κλινικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στη Γερμανία και τις ΗΠΑ αποδεικνύουν ότι ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός του νεογνού μέχρι και τους πρώτους τρεις μήνες μειώνει σημαντικά τα ποσοστά υποτροπής της ΣΚΠ. Τα ποσοστά αυτά ανεβαίνουν εκ νέου και εξισώνονται με αυτά του γενικού πληθυσμού με ΣΚΠ, ύστερα από περίπου 6 μήνες με 1 χρόνο. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα συνιστάται από νευρολόγους ο θηλασμός των νεογνών από μητέρες με ΣΚΠ, εφόσον φυσικά δεν υπάρχει γυναικολογική ή άλλη αντένδειξη (π.χ. μαστίτιδα).

Οδηγός για το check-up των 18 μηνών

Όπως σε κάθε ηλικία, έτσι και σε αυτή των 18 μηνών, οι επισκέψεις στον παιδίατρο περιλαμβάνουν συγκεκριμένες εξετάσεις. Ας δούμε ποιές είναι αυτές και τι άλλο μπορούμε να ρωτήσουμε τον παιδίατρο για την ανάπτυξη, την φροντίδα και την υγεία του παιδιού μας.

18 μηνών  -  η λίστα της μαμάς και του μπαμπά για τον παιδίατρο
Τι περιλαμβάνει ο έλεγχος του παιδιάτρου
1. Ο γιατρός θα ελέγξει τον ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού μετρώντας το βάρος και το ύψος του.
2. Θα κάνει το εμβόλιο που προβλέπεται για την συγκεκριμένη φάση της ζωής του.
3. Θα ελέγξει τυχόν προβλήματα της υγείας του παιδιού, όπως λοιμώξεις αυτιών, κρυολογήματα ή γρίπη, τα οποία είναι κοινά στην μικρή ηλικία. 
4. Θα ελέγξει την όραση του παιδιού και την καλή λειτουργία των ματιών του.
5. Θα εξετάσει την ακοή του παιδιού.
6. Θα λύσει οποιαδήποτε απορία μας σχετικά με την φροντίδα και την ανάπτυξη του παιδιού.

Ερωτήσεις προς τον παιδίατρο
1. Πόσες ώρες πρέπει να κοιμάται το παιδί;Τι πρέπει να γνωρίζετε: Ο βραδινός ύπνος των παιδιών αυτής της ηλικίας είναι περίπου 11 ώρες ενώ υπάρχει και η περίπτωση να πάρουν και έναν υπνάκο το μεσημεράκι, για περίπου 2 ώρες. Ο ύπνος σε αυτή την ηλικία μπορεί να μετραπεί σε ενδοοικογενειακό εμφύλιο! Τα περισσότερα παιδιά προτιμούν να παίζουν και να κινούνται παρά να κοιμούνται, ενώ ενδέχεται να αισθάνονται μοναξιά να να φοβούνται το σκοτάδι.

2. Τρέφεται σωστά το παιδί μου;
Τι πρέπει να γνωρίζετε: Η διατροφή του παιδιού σε όλες τις ηλικιακές του φάσεις πρέπει να είναι ισορροπημένη. Τα περισσότερα παιδιά των 18 μηνών δυσανασχετούν στο καρεκλάκι του φαγητού. Ο γιατρός μπορεί να προτείνει κάποια υγιεινά σνακ ή ακόμα και διάφορα τεχνάσματα για να το κρατήσουμε απασχολημένο στο καρεκλάκι του φαγητού.

3. Πώς να καταλάβω ότι το παιδί είναι έτοιμο για τη μετάβαση από την πάνα στην τουαλέτα;Τι πρέπει να γνωρίζετε: Τα περισσότερα παιδιά σε αυτή την ηλικία (18-24 μηνών) αναπτύσσουν τις σωματικές και γνωστικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την εκπαίδευση της τουαλέτας. Π.χ. μπορούν να τραβάνε το παντελόνι ή την φούστα τους πάνω και κάτω με ευκολία κλπ. Ο γιατρός θα σας υποδείξει τρόπους να δείτε τον βαθμό ωρίμανσης του παιδιού και tips για ομαλή, γρήγορη μετάβαση από την πάνα στην τουαλέτα.

4. Πότε θα περπατήσει το παιδί μου;Τι πρέπει να γνωρίζετε: Μέχρι την ηλικία των 18 μηνών το παιδί πρέπει να έχει κάνει τις πρώτες του επιτυχημένες απόπειρες να περπατήσει. Στην περίπτωση που το παιδί περπατάει στη μια πλευρά ή παρατηρήσουμε οποιαδήποτε απόκλιση από το φυσιολογικό στην κινητική του ανάπτυξη, πρέπει να το αναφέρουμε στον γιατρό.

5. Αναπτύσσεται σωστά ο λόγος του παιδιού;Τι πρέπει να γνωρίζετε: Σε αυτή τη φάση, το λεξιλόγιο του παιδιού περιλαμβάνει το λιγότερο 6 λέξεις. Οι προτάσεις που είναι σε θέση να διαμορφώσει δεν ξεπερνούν τις δυο μόλις λέξεις. Ο παιδίατρός μας μπορεί να μας δώσει συμβουλές για το πώς να ενθαρρύνουμε τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.

6. Αναπτύσσεται σωστά η αντίληψη του παιδιού;
Τι πρέπει να γνωρίζετε: Τα παιδιά αυτής της ηλικίας είναι συνήθως αρκετά ώριμα ώστε να μπορούν να κατανοήσουν και να ακολουθήσουν απλές οδηγίες, π.χ. Φέρε μου την πάνα, πιάσε την κούκλα. Αν το παιδί δείχνει να μην ανταποκρίνεται στις οδηγίες μας, πρέπει να το αναφέρουμε στο γιατρό.

7. Η σχέση του παιδιού με τα παιχνίδια είναι δηλωτική της ανάπτυξής του;Τι πρέπει να γνωρίζετε: Οι δραστηριότητες του παιδιού και οι προτιμήσεις του στο παιχνίδι ενέχουν στοιχεία που μπορούν να μας κατευθύνουν σε σχέση με τους ρυθμούς ανάπτυξης του παιδιού μας. Ο παιδίατρος μπορεί να μας δώσει περισσότερες σχετικές πληροφορίες.

8. Εξελλίσσεται σωστά η οδοντοφυία του παιδιού μου;
Τι πρέπει να γνωρίζετε: Η εμφάνιση των δοντιών στο παιδικό στοματάκι ακολουθεί συγκεκριμένη πορεία. Ο παιδίατρος θα μας ενημερώσει σχετικά, θα διαπιστώσει τυχόν παρεκκλίσεις και θα μας δώσει οδηγίες για την φροντίδα της στοματικής υγιεινής του παιδιού μας.

Η ανάπτυξη τον 10ο μήνα

Συνεργάστηκε o Αναπτυξιακός εργοθεραπευτής
Στέλιος Μαντούδης


Τον 10ο μήνα της ζωής του, το παιδί ελέγχει τις κινήσεις του σώματός του περισσότερο από ποτέ στο παρελθόν. Όχι μόνο τρέχει μπουσουλώντας, αλλά κατορθώνει και να ανασηκωθεί. Επίσης, οι πρώτες λέξεις εμφανίζονται. Η περηφάνεια μας χτυπάει κόκκινα!

Κινητικότητα
-Ξεκινάει το μπουσούλημα
-Μετακινείται στον χώρο κατά βούληση
-Σε πιάνει και σε τραβάει προς τα παιχνίδια
-Γαντζώνεται μόνο του από τα έπιπλα και ανασηκώνεται
-Γυρίζει από μπρούμυτα ανάσκελα και από ανάσκελα μπρούμυτα

 Χέρια και αυτοβοήθεια
-Χτυπάει παλαμάκια
-Χαιρετάει με το χέρι
-Στέλνει φιλάκια με το χέρι
-Κρατάει με σταθερότητα αντικείμενα στο χέρι
-Κρατάει το ποτήρι και πίνει από αυτό
-Κρατάει δυο κύβους και τους χτυπάει μεταξύ τους

 Γλώσσα και κοινωνικότητα
-Εμφανίζονται οι πρώτες λέξεις
-Λέει συλλαβές και τις ενώνει μεταξύ τους π.χ. μα-μά
-Επαναλαμβάνει ήχους ή συλλαβές που άκουσε

Αντίληψη
-Κατανοεί κάποιες από τις λέξεις που ακούει
-Αντιδρά στους έντονους ήχους
-Ξεχωρίζει τις γεύσεις και τις μυρωδιές

Τι του αρέσει
-Να βάζει καπάκι στο σκεύος που του λείπει
-Να ψάχνει στις τσέπες, στα ντουλάπια
-Να περιεργάζεται τα μικρά αντικείμενα
-Να του λέμε τραγούδια
-Να διαβάζουμε μαζί παραμύθια

Τι πρέπει να γνωρίζουμε
Ως περήφανοι και ανυπόμονοι γονείς, δυο πράγματα περιμένουμε εναγωνίως σε αυτή τη φάση της ζωής του μωρού μας. Πότε θα περπατήσει και πότε θα μιλήσει. Η δική μας ενθάρρυνση, υποστήριξη και παρότρυνση, χωρίς υπερβολές και άγχος, είναι αυτά που χρειάζεται ο μικρός μας απόγονος όσο μεγαλώνει. Ας δούμε λοιπόν ποιοί είναι οι τρόποι να βοηθήσουμε το βρέφος να μιλήσει, πώς εξελίσσεται ηανάπτυξη τον πρώτο χρόνο, αλλά και ποιά θα είναι η ανάπτυξη του νηπίου 1-2 ετών για να ξέρουμε τι να περιμένουμε και πότε. Τα 7 tips για νέους μπαμπάδες θα βοηθήσουν πολύ. Το ίδιο και ο οδηγός για το fitness της μαμάς. Δεν ξεχνάμε ότι η γυμναστική κάνει καλο και δρα χαλαρωτικά. Αν δεν αρκεί, να οι 6 τρόποι για να μειώσετε το στρες που φέρνει η μητρότητα και η πατρότητα. Αρωγός μας σε αυτή τη δύσκολη πορεία ο παιδίατρος που θα μας συμβουλεύει και θα μας ενημερώνει διαρκώς. Ειδικά τον πρώτο χρόνο συμβίωσης με το παιδί, ο ρόλος του είναι εξαιρετικά σημαντικός. Ας δούμε ποιές εξετάσεις προβλέπονται για τους πρώτους 18 μήνες ακολουθώντας τον Οδηγό check-up στον παιδίατρο.

Όταν τα παιδιά δαγκώνουν! Συμβουλές για να το αντιμετωπίσουμε.

Πολλές φορές, υπάρχουν παιδιά προ-νηπιακής ηλικίας που δαγκώνουν άλλα παιδιά. Έρευνες υποστηρίζουν ότι περίπου το ένα τρίτο των παιδιών στον παιδικό σταθμό δέχονται δαγκωματιές από κάποιο παιδί. Αυτό είναι ένα γεγονός που φέρνει σε δύσκολή θέση τους γονείς του παιδιού που δαγκώνει, καθώς και είναι υπόλογοι απέναντι στους υπόλοιπους γονείς που ανησυχούν για την ασφάλεια των παιδιών τους, έχουν φόβο μη διωχθούν τα παιδιά τους από το προ-νήπιο και, επιπλέον, καλούνται να διορθώσουν τη συμπεριφορά.

Το δάγκωμα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για παιδιά κάτω των τριών, όπως μας επισημαίνουν οι επιστήμονες, καθώς αποτελεί ένα τρόπο έκφρασης συναισθημάτων.

Πώς να βοηθήσουμε το παιδί μας όταν δαγκώνει
Το πρώτο, σημαντικό, βήμα είναι να μη συσχετίσουμε αυτή τη συμπεριφορά με σκέψεις για αντικοινωνική συμπεριφορά του παιδιού σας στο μέλλον καθώς θεωρείτε σχετικά φυσιολογική όσων αφορά την ανάπτυξη. Η παρέμβαση πρέπει να είναι επικεντρωμένη στο παιδί και άμεση σε σχέση με το συμβάν και να έχει σαν στόχο να εκπαιδεύσει το παιδί να μάθει να χρησιμοποιεί άλλα μέσα εκτός από τα δόντια του σαν όπλα. Είναι βασικό για τους ενήλικες που είναι παρόντες, να μην παγώσουν στη θέα του συμβάντος άλλα να παρέμβουν άμεσα, όπως αναφέραμε και παραπάνω.

Πώς να παρέμβουμε
Η παρέμβαση έχει δύο βασικές παραμέτρους. Πρώτων, ο ενήλικας πρέπει να απομακρύνει το ένα παιδί από το άλλο. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί που δαγκώνει απομακρύνετε από την πηγή που του δημιουργεί ένταση και μπορεί να ηρεμίσει, και το παιδί που δέχεται το δάγκωμα έχει την ευκαιρία να νιώσει ασφάλεια. Δεύτερων, πρέπει ο ενήλικας να βοηθήσει το παιδί που δαγκώνει να καταλάβει τη του προκαλεί ένταση και πώς να το διαχειριστεί πιο λειτουργικά. Τα παιδιά χρειάζονται την βοήθεια των ενηλίκων για να αναγνωρίσουν και να κατανοήσουν τα συναισθήματα τους. Για παράδειγμα μπορούν να τους πουν «Φαίνεσαι θυμωμένος/νη.Δεν είναι σωστό να δαγκώνεις όταν είσαι θυμωμένος/νη. Είναι καλό να ζητήσεις βοήθεια από τη δασκάλα/το δάσκαλο.».

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι είναι πιο βοηθητικό να χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως σωστό και καλό αντί για λάθος και κακό, γιατί το κάνουν να φαίνετε περισσότερο σαν συμβουλή παρά σαν παρατήρηση. Επίσης, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι είναι μικρά παιδιά με περιορισμένη ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητας γι αυτό και η παρέμβαση πρέπει να περιλαμβάνει μικρές και ξεκάθαρες προτάσεις (τηλεγραφικές) για να γίνεται κατανοητή. Ίσως η ύπαρξη ενός ειδικού χώρου μέσα στην τάξη όπου το παιδί θα κάθετε για να ηρεμίσει να είναι επίσης βοηθητική. Ο χρόνος πρέπει να είναι λίγος έτσι ώστε το παιδί να μην νιώσει ότι είναι τιμωρημένο, για παράδειγμα εάν το παιδί είναι ενός ένα λεπτό, αν είναι δύο, δύο λεπτά κ.ο.κ. Στη συνέχεια ο ενήλικας πρέπει να βοηθήσει το παιδί να επανέλθει με ένα θετικό τρόπο όπως να του πει να φέρει ένα παιχνίδι ή ένα βιβλίο και να του πει ότι είναι εντάξει να το κάνει και να το επιβράβευση με μπράβο κατά την ολοκλήρωση της επιθυμητής συμπεριφοράς.

Είναι, επίσης, σημαντικό να παρηγορήσουμε το παιδί που δέχτηκε το δάγκωμα και να του επισημάνουμε ότι δεν έκανε κάτι λάθος, με αυτόν τον τρόπο το παιδί που δάγκωσε θα καταλάβει ότι δεν είναι αυτό που τραβάει την προσοχή. Αν το παιδί που δάγκωσε είναι πάνω από δύο χρονών μπορούμε να του αναθέσουμε να παρηγορήσει το δαγκωμένο παιδί βοηθώντας έτσι να παιδιά να αναπτύξουν την ενσυναίσθηση, αφού όμως πρώτα συμφωνήσουν και τα δύο παιδιά ότι θέλουν να το κάνουν. Ίσως το συμβάν να είναι και μια καλή ευκαιρία για να μιλήσουμε στα παιδιά για τα συναισθήματα και τους τρόπους που μπορούμε να αντιδράσουμε χωρίς να προκαλέσουμε πρόβλημα.

Αν όμως παρ' όλες τις προσπάθειες των ενηλίκων το παιδί συνεχίσει να δαγκώνει και μετά τα τρία είναι θεμιτό να επισκεφθούμε κάποιον ειδικό.
Τρόποι πρόληψης

Ο πιο σωστός τρόπος για να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα είναι να φροντίσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα να μην κάνει ποτέ την εμφάνιση του. Για να βοηθήσουμε λοιπόν στην περίπτωση του δαγκώματος είναι καλό να καταλάβουμε ποιοι είναι οι παράγοντες που το προκαλούν και να επεμβαίνουμε πριν συμβεί. Για παράδειγμα μπορεί να είναι ο πολύς θόρυβος, ή το να αρπάζει ένα παιδί το παιχνίδι από τα χέρια του άλλου. Όταν ξέρουμε ποιες συνθήκες προκαλούν το δάγκωμα μπορούμε να επέμβουμε και να ηρεμίσουμε την κατάσταση και να αποτρέψουμε το συμβάν. Επιπλέον, είναι καλό να θυμόμαστε πως τα παιδιά ξεχνούν σχετικά εύκολα το θυμό τους, ειδικά όταν τα κατευθύνουμε προς άλλες δραστηριότητες και τους λέμε και μπράβο και αυτό είναι μια πολύ καλή μέθοδος για τέτοιες καταστάσεις.

Παλαιότερα οι γονείς δάγκωναν τα παιδιά πίσω, έτσι ώστε να τα κάνουν να καταλάβουν πως αισθάνεται αυτός που δέχεται το δάγκωμα, αυτή η μέθοδος όμως είναι τελείως λάθος γιατί τα παιδιά είναι μικρά σφουγγαράκια που απορροφούν τις συμπεριφορές των μεγάλων, με αποτέλεσμα αυτή η παρέμβαση όχι μόνο να μη βοηθάει στην εξάλειψη της συμπεριφοράς, αλλά αντιθέτως να την ενισχύει. Το βασικό είναι να έχουμε την υπομονή να τους εξηγήσουμε ότι αυτό που κάνουν δεν είναι σωστό, να τα βοηθήσουμε να μάθουν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα τους και να τους δείξουμε τρόπους να λύνουν τα προβλήματα τους με πιο παραγωγικές μεθόδους.
Αμαλία Λουίζου, ΜΑ
Ψυχοθεραπεύτρια-Οικογενειακή Σύμβουλος
Κέντρο Παιδιού Εφήβου Οικογένειας
www.kepeo.com
www.childit.gr

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Ο πυρετός και η αντιμετώπιση του

Πυρετός είναι n αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από το φυσιολογικό. Ο πυρετός είναι το πιο συχνό σύμπτωμα πολλών ασθενειών και συνήθως το πρώτο που αντιλαμβάνονται οι γονείς.

Σήμερα, ύστερα από πολλές μελέτες κυρίως σε πειραματόζωα, γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για τον πυρετό. Ξέρουμε, π.χ., ότι η φυσιολογική θερμοκρασία κάθε οργανισμού ρυθμίζεται μ` έναν εξαιρετικά πολύπλοκο μηχανισμό. Στα ανώτερα θηλαστικά, επομένως και στον άνθρωπο, το κέντρο του μηχανισμού αυτού βρίσκεται σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που λέγεται υποθάλαμος.

Tο κέντρο αυτό παίζει το ρόλο "θερμοστάτη" που μπορεί να ρυθμίσει τη θερμοκρασία σε ορισμένα επίπεδα.
Υπό ψυχολογικές συνθήκες ο θερμοστάτης αυτός ρυθμίζει την εξωτερική θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος, δηλαδή τη θερμοκρασία του δέρματος (π.χ., της μασχάλης) περίπου στους 36,5-37,2`C.
Σε διάφορες παθολογικές κατασταθείς όμως (κυρίως λοιμώξεις, είτε από ιούς είτε από μικρόβια) ο θερμοστάτης "ανεβάζει" τη θερμοκρασία του σώματος σε υψηλότερα επίπεδα (πάνω από 38*C).

Στις καταστάσεις αυτές έχουμε πυρετό.


Πού γίνεται η θερμομέτρηση;

Τη θερμοκρασία τη μετράμε συνήθως στη μασχάλη, στο ορθό ή στο στόμα με διάφορα θερμόμετρα, ή σπανιότερα στο δέρμα με διάφορες ταινίες. Οι τελευταίες αυτές, όμως, δεν είναι πολύ αξιόπιστες. Οι Έλληνες γονείς θερμομετρούν συνήθως τα μεγαλύτερο παιδιά στη μασχάλη, ενώ τα βρέφη στο ορθό. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ακόμη και την ίδια στιγμή η θερμοκρασία δεν είναι η ίδια σε όλα τα σημεία θερμομέτρησης. Έτσι, για παράδειγμα, στο ορθό η θερμοκρασία είναι συνήθως κατά 0,4 έως και 1 βαθμό υψηλότερη απ" ό,τι στη μασχάλη. Δηλαδή, η θερμοκρασία στο ορθό μπορεί να είναι, π.χ., 37,3" C και στη μασχάλη 36,5` C. Είναι σημαντικό επίσης να γνωρίζουμε ότι αυτή η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του ορθού και της μασχάλης δεν είναι πάντοτε σταθερή. Δεν μπορούμε, δηλαδή, να αφαιρού­με από τη θερμοκρασία ορθού ένα νούμερο και να έχουμε τη θερμ­κρασία της μασχάλης. Γ αυτό όταν θερμομετρούμε ένα παιδί και θέλουμε να παρακολουθηθούμε την πο­ρεία του πυρετού, πρέπει να το θερ­μομετρούμε πάντα στην ίδια θέση και ακόμη να αναφέρουμε στο γιατρό τη θέση που το θερμομετρήσαμε. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι ακόμη και τα λεγόμενα θερμόμετρα του λεπτού, καλό είναι να παραμένουν στη θέση θερμομέτρησης (μασχάλη ή ορθό) τουλάχιστον επί 3 λεπτά.



Ποιά είναι η φυσιολογική θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος;

Όπως όλα τα βιολογικά μεγέθη ενός ανθρώπου, π.χ., το ύφος του ή το βάρος του, έτσι και η θερμοκρασία του σώματος του δεν είναι ένα ακριβώς συγκεκριμένο νούμερο. Έτσι, δεν είναι δυνατόν να πούμε ότι η φυσιολογική θερμοκρασία μα­σχάλης είναι ακριβώς 36,6* C, όπως δεν μπορούμε να πούμε ότι το φυσιολογικό βάρος ενός ενήλικου είναι ακριβώς 78 κιλά. Η φυσιολογική θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος μετρημένη στη μασχάλη κυμαίνεται από 36,2°C έως 37,2°C και εξαρτάται από πληθώρα παραγόντων.

Τις πρώτες πρωινές ώρες (4-5 π.μ.) η θερμοκρασία του σώματος είναι χαμηλή, ενώ το απόγευμα, ιδίως σε παιδιά μετά από έντονη άσκηση (π.χ., παιχνίδι), η θερμοκρασία ανεβαίνει.


Πάνω από ποια θερμοκρασία λέμε ότι τα παιδιά έχουν πυρετό;

Υστερα από τα παραπάνω, μπορού­με χοντρικά να πούμε ότι πυρετό έχει ένα παιδί που έχει
θερμοκρα­σία ορθού περισσότερο από 37,8°C ή
θερμοκρασία μασχάλης περισσό­τερο από 37,3* C.

Πρέπει ακόμη να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με την επίσημη ορολογία, υψηλός (μεγάλος) πυρετός ονομάζεται ο πυρετός όταν ξεπερνά τους 40,5°C.



Φοβία για τον πυρετό

Σχεδόν όλοι οι γονείς έχουν έναν υπερβολικό φόβο για τον πυρετό.
Περίπου 1 στους 4 γονείς θεωρεί ως πυρετό θερμοκρασίες μασχάλης ακόμη και μεταξύ 36,8 και 37,2* C, δηλαδή θερμοκρασίες απολύτως φυσιολογικές.
Περισσότεροι από τους μισούς γονείς ονομάζουν υψηλό (μεγάλο) πυρετό θερμοκρα­σία μασχάλης πάνω από 38* C,
ενώ περίπου 1 στους 5 έχει τη γνώμη ότι ο υψηλός πυρετός, όπως αυτοί τον εννοούν (δηλαδή πάνω από 38* C) μπορεί να προκαλέσει μόνιμη εγκεφαλική βλάβη έως και θάνατο.
Τέλος, το 40% των γονιών δηλώνουν ότι θερμομετρούν το παιδί τους, όταν έχει πυρετό, περίπου κάθε μία ώρα.

Από αυτά φαίνεται η άγνοια των γονιών, αλλά και ο μεγάλος φόβος τους για τον πυρετό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η άγνοια και ο φόβος είναι κοινά σε όλους τους γονείς, ανεξάρτητα από το μορφωτικό τους επίπεδο.



Πόσο δικαιολογημένος είναι ο φόβος για τον πυρετό;

Παρακάτω δίνονται ορισμένα στοι­χεία που θα Βοηθήσουν να απαντηθεί το ερώτημα αυτό.
Σήμερα έχει αποδειχθεί ότι ο πυρετός είναι ένα εξαιρετικό χρήσιμο σύμπτωμα. Έτσι γνωρίζουμε ότι πολλά μικρόβια και πολλοί ιοί ελαττώνουν σημαντικά το ρυθμό πολλαπλα­σιασμού ιούς σε υψηλές θερμοκρασίες (π.χ., 39* C). Ακόμη η υψηλή θερμοκρασία κινητοποιεί πληθώρα αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού, ώστε αυτός να μπορεί να "πολεμήσει`* πιό αποτελεσματικά τα μικρόβια ή τους ιούς. Επομένως ο πυρετός είναι σύμμαχος και όχι εχθρός.
Ο πυρετός δεν είναι αρρώστια, είναι σύμπτωμα (όπως, για παράδειγμα, ο βήχας) που οφείλεται σε πολλά αίτια. Tο κυριότερο από αυτά (ιδίως για τα παιδιά) είναι οι διάφορες Λοιμώξεις είτε από μικρόβια είτε από ιούς. Μπορεί, όμως, ο πυρετός να είναι εκδήλωση και άλλων παθήσεων, ακόμη και αντίδραση σε φάρμακα.

Επομένως, στο ερώτημα αν ο πυρετός είναι επικίνδυνος, η απάντηση είναι απλή και σαφής: ο πυρετός από μόνος του δεν είναι επικίνδυνος, επικίνδυνη όμως μπορεί να είναι η αιτία για την οποία το παιδί έχει πυρετό. Αν γνωρίζουμε, δηλαδή, ότι το παιδί κάνει πυρετό διότι έχει, π.χ., μία συνηθισμένη ίωση, ακόμη και ο υψηλός πυρετός δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Τούτο φυσικά σημαίνει ότι το παιδί με τον πυρετό πρέπει να εξετασθεί από τον παιδίατρο του, για να διαπιστώσει εκείνος την αιτία του πυρετού. Πάντως, μία απλή και σχετικά εύκολη μέθοδος για να διαπιστώσουν και οι γονείς αν το παιδί με τον πυρετό έχει σημαντικό νόσημα είναι να το παρατηρήσουν όταν "πέσει" ο πυρετός μετά τη χρήση κάποιου αντιπυρετικού. Αν το παιδί, όταν μείνει απύρετο, είναι ζωηρό και έχει κέφι για παιχνίδι, τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει σοβαρό πρόβλημα. Αν, όμως, αντίθετα το παιδί και μετά την υποχώρηση του πυρετού δεν νιώθει καλά, δεν παίζει, ή είναι θολωμένο, τότε είναι σοβαρά άρρωστο.

Μερικοί γονείς μου λένε: "Γιατρέ, γνωρίζω κάποιο παιδί που έκανε υψηλό πυρετό και έμεινε παράλυτο". Η απάντηση είναι: "Tο παιδί αυτό είχε κάποια πολύ σοβαρή νόσο (όπως εγκεφαλίτιδα) -η οποία έκανε και τον υψηλό πυρετό και άφησε το παιδί παράλυτο. Δηλαδή, ήταν η νόσος που άφησε το φοβερό αυτό κατάλοιπο και όχι ο πυρετός".

Πώς αντιμετωπίζουμε τον πυρετό;

Ο πυρετός αντιμετωπίζεται με τη χρήση αντιπυρετικών φαρμάκων.

Αν ληφθεί υπόψη ότι ο πυρετός είναι ένα χρήσιμο όπλο που διαθέτει ο οργανισμός για να καταπολεμά τις λοιμώξεις, σωστό θα ήταν να αφήναμε το άτομο να έχει πυρετό. Ο πυρετός, όμως, ιδίως ο υψηλός, προκαλεί δυσφορία, ανησυχία, κλάμα κ.λπ. Αν ένα παιδί με πυρετό παρουσιάζει τα συμπτώματα αυτά, πρέπει να πάρει αντιπυρετικό. Με άλλα λόγια, κα­ταπολεμούμε τον πυρετό όχι γιατί αυτός είναι επικίνδυνος, αλλά διότι προκαλεί κακουχία στο παιδί. Εάν το παιδί είναι ζωηρό και έχει όρεξη νια παιχνίδι, έστω κι αν έχει 39* C, δεν είναι απαραίτητο να πάρει αντιπυρετικό. Συνήθως, όμως. τα παιδιά με θερμοκρασία (στη μασχάλη) πάνω από 38,5* C αισθάνονται άσχημα και γι` αυτό συνηθίζεται πάνω από αυτήν τη θερμοκρασία να τους δίνουμε αντιπυρετικά φάρμακα.

Τα αντιπυρετικά φάρμακα κυκλοφο­ρούν σε ποικίλες μορφές (σιρόπια, υπόθετα, σταγόνες κ.ά.). Καθεμία από τις μορφές αυτές περιέχει ορι­σμένο ποσό δραστικής ουσίας. Η δόση των αντιπυρετικών καθορίζεται ανάλογα με το Βάρος του παιδιού, και γι` αυτό οι γονείς πρέπει να συμβουλεύονται τον παιδίατρο.

Όταν δίνουμε αντιπυρετικό σε μορ­φή σιροπιού, σωστό είναι, για να εί­μαστε ακριβείς, να μετρούμε την πο­σότητα με μία σύριγγα και όχι με κουταλάκι του γλυκού. Συμβατικά (έτσι γράφει η φαρμακολογία) ένα κουταλάκι του γλυκού περιέχει 5 κυβικά εκατοστά (κ.ε., ή cc, ή ml) υγρού. Εν τούτοις ήθελα να παρα­καλέσω να μετρήσουν οι γονείς πόσα κ.ε. "παίρνουν" τα κουταλάκια που έχουν στην κουζίνα τους. Θα διαπι­στώσουν μεγάλες διαφορές από 2 έως και 6 κ.ε.

Αν ο πυρετός ξεπερνά τους 39,8` C ή το παιδί νιώσει δυσφορία, εκτός από το αντιπυρετικό, θα Βοηθούσε ένα ολόσωμο μπάνιο (εφ` όσον το παιδί το δέχεται). Tο νερό πρέπει να έχει θερμοκρασία γύρω στους 30" C (το νερό της Βρύσης έχει θερμο­κρασία 18-20* C).



Tο παιδί που έχει πυρετό δεν χρειά­ζεται υπερβολικό σκέπασμα και πρέπει να μην είναι βαριά ντυμένο.

Επίσης η θερμοκρασία στο δωμάτιο πρέπει να είναι κανονική.

Αντίθετα, στη φάση που "ανεβαίνει" ο πυρετός, το παιδί έχει ρίγος, "κρυώνει" και τότε φυσικά το σκεπάζουμε.

Τα αντιπυρετικά φάρμακα περιέχουν διάφορες φαρμακευτικές ουσίες όπως παρακεταμόλη ή μεφεναμικό οξύ.

Ασπιρίνη (ακετυλοσαλικυλικό οξύ) δεν πρέπει να δίνουμε στα παιδιά.
Γιατί δεν δίνουμε ασπιρίνη στο παιδιά;


Η ιστορία της ασπιρίνης είναι χαρα­κτηριστική του δόγματος ότι δεν υπάρχει φάρμακο, όσο παλιό και να είναι και όσο δοκιμασμένο, που να μην έχει κάποιες παρενέργειες. (Να γιατί οι γιατροί επιμένουμε να μην παίρνει ο κόσμος αλόγιστο φάρμακα.)

Επί έναν αιώνα και έως πριν από περίπου 25 χρόνια η ασπιρίνη μας βοηθούσε να ανακουφίσουμε τα παιδιά από τον πυρετό, εθεωρείτο δε ένα ιδιαίτερα ακίνδυνο φάρμακο. Πριν από 25 χρόνια, όμως, άρ­χισαν να εγείρονται υποψίες ότι η ασπιρίνη όταν χορηγηθεί σε ορισμένα ιογενή νοσήματα (όπως γρίπη ή ανεμοβλογιά) μπορεί να προκαλέσει σε παιδιά ένα επικίνδυνο νόσημα, που περιγράφηκε για πρώ­τη φορά από τον Αυστραλό γιατρό Reye και γι` αυτό πήρε το όνομα του: το σύνδρομο Reye. Tο σύνδρο­μο αυτό είναι μία σπάνια αρρώστια της παιδικής ηλικίας με υψηλή θνητότητα και εκδηλώνεται μετά από ιογενή λοίμωξη. Υποστηρίχθηκε ότι η ασπιρίνη ευνοεί την εμφάνιση αυτού του συνδρόμου.

Όπως είναι ευνόητο, οι υποψίες αυτές προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία και αναστάτωση τόσο στον ιατρικό κόσμο, όσο και στο κοινό.

Οι ανησυχίες αυτές ήταν έντονες για πολλούς λόγους:

α) διότι η νόσος (το σύνδρομο Reye) ήταν επικίνδυνη,

β) διότι η ασπιρίνη ήταν ένα φάρμακο με τεράστια κυκλοφορία και

γ) διότι η γρίπη, για την οποία δεν πρέπει να δίνεται η ασπιρίνη, είναι ένα πολύ κοινό νόσημα, που δύσκολα όμως μπορεί με Βεβαιότητα να διαγνωστεί.

Για να διαφωτιστεί το θέμα οργανώθηκαν βιαστικά αρκετές επιδημιολογικές μελέτες, οι οποίες έδει­ξαν ότι υπήρχε κάποια συσχέτιση μεταξύ του συνδρόμου του Reye και της λήψης της ασπιρίνης. Οι μελέτες αυτές κατακρίθηκαν σε πολλά σημεία τόσο για τον τρόπο που έγιναν, όσο και για τη στατιστική τους ανάλυση. Εν τούτοις, όλος ο θόρυβος που έγινε είχε αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της κατανάλωσης της ασπιρίνης κατ` αρχάς στις Η ΠΑ και αργότερα σε όλο τον κόσμο. Τη μείωση αυτή της κατανάλωσης της ασπιρίνης ακολούθησε μείωση των κρουσμάτων του συνδρόμου του Reye τόσο στις Η ΠΑ, όσο και στην Ευρώπη. Αυτό φυσικά δεν αποτελεί απόδειξη αιτιολογικής σχέσης μεταξύ της ασπιρίνης και του συνδρόμου Reye, είναι όμως ένα σημαντικό στοιχείο. Tο στοιχείο αυτό, μαζί με το γεγονός ότι σήμερα έχουμε άλλα εξίσου ικανοποιητικά και ακίνδυνα αντιπυρετικά φάρμακα (π.χ., παρακεταμόλη ή μεφεναμικό οξύ), οδήγησε τους παιδίατρους να μη συνιστούν τη χρήση ασπιρίνης σε παιδιά με πυρετό.
Τα περιβόητα "δέκατα"


Τα "δέκατα" αποτελούσαν για τους γονείς της προηγουμένης γενιάς, αλλά και για τους σημερινούς, πηγή μεγάλου άγχους και ανησυχίας. Πολλοί γονείς έντρο­μοι ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους, κυρίως τις απογευματινές ώρες, έχει στη μασχάλη θερμοκρασία, π.χ., 37,1 ή 37,2° C. Και τότε αρχίζει το δράμα, θερμομετρούν το παιδί συνέχεια και όχι σπάνια καταφεύγουν σε διά­φορες εξετάσεις για να "διερευνή­σουν το πρόβλημα". Όπως αναφέρθηκε, η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις, θερ­μοκρασίες μασχάλης μέχρι και 37,2° C είναι φυσιολογικές, ιδίως τις απογευματινές ώρες. Αν το παιδί είναι ζωηρό και έχει "τρελαθεί" όλο το α­πόγευμα στο παιχνίδι έχει "δικαίωμα" να έχει θερμοκρασία στη μασχάλη και πάνω από 37,2° C και στο ορθό ακόμη υψηλότερη. Τονίζεται ότι "χρόνια δέκατα", ως συγκεκριμένη πάθηση, δεν υπάρχουν στην ιατρική. Ούτε οι "κρυφές αμυγδαλές" ούτε τα "κρεατάκια" (όπως συχνά λένε οι γονείς) κάνουν τέτοια δέκατα. Φυ­σικά αν ένα παιδί είναι άρρωστο και τύχει να θερμομετρηθεί στη φάση ανόδου του πυρετού μπορεί να έχει θερμοκρασία γύρω στους 37,5° C. Αυτά, όμως, δεν είναι δέκατα. Στην επόμενη θερμομέτρηση ο πυρετός θα έχει αυξηθεί και το πρόβλημα θα λυθεί.
Πυρετικοί σπασμοί


Αποτελούν ειδική ομάδα σπασμών, η οποία έχει μερικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Μιλούμε για πυρετικούς σπασμούς:

α) όταν εμφανίζονται σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 μηνών και 5 χρόνων (μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ 12 και 18 μηνών),

β) όταν εκδηλώνονται με την έναρξη και κατά την ταχεία άνοδο του πυρετού (σπάνια κατά το 2ο 24ωρο από την έναρξη του πυρετού) και

γ) όταν τα παιδιά δεν έχουν κάποια πάθηση του νευρικού συστήματος ή άλλη γνωστή αιτία σπασμών.

Οι σπασμοί αυτοί δεν είναι σπάνιοι. Ποσοστό 3-4% των παιδιών έως την ηλικία των 5 χρόνων θα παρουσιά­σουν ένα επεισόδιο πυρετικών σπασμών, ενώ το 1/3 από τα παιδιά αυτά θα παρουσιάσει και ένα δεύτερο επεισόδιο. Οι σπασμοί αυτοί διαρκούν λίγα λεπτά (συνήθως λιγότερο από 10 λεπτά), που φαίνονται όμως αιώνας ολόκληρος στους γονείς. Tο παιδί χάνει τις αισθήσεις του, "στυλώνει" το βλέμμα του και "τινάζει" χέρια και πόδια. Συχνά το παιδί παρουσιάζει κατά το επεισόδιο απώλεια ούρων ή κοπράνων. Όταν συνέλθει, το παιδί φαίνεται καλά.

Όπως είναι λογικό, ένα τέτοιο επεισόδιο σπασμών αποτελεί τραγική εμπειρία για τους γονείς.

Τι πρέπει να κάνουν;

Σχεδόν τίποτα. Άλλωστε δεν προλαβαίνουν. Ώσπου να συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί τους κάνει σπασμούς, αυτοί έχουν ήδη υποχω­ρήσει.

Όσο και να φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο, εκείνες τις στιγμές πρέπει να κρατήσουν την ψυχραι­μία τους και να φροντίσουν να βάλουν το παιδί στο κρεβάτι του, στρέφοντας το κεφάλι του στο πλάι, ώστε αν κάνει εμετό να μην πάθει εισρόφηση.

Μία κακή συνήθεια που υπάρχει είναι να γίνει προσπάθεια να του ανοίξουμε με το ζόρι το στόμα με ένα κουτάλι ή με το χέρι μας για να μη "δαγκώσει" τη γλώσσα του ή να "μην πέσει η γλώσσα πίσω και πνιγεί". Η προσπάθεια αυτή είναι όχι μόνο άσκοπη, αλλά και επικίνδυνη.

Επικίνδυνη διότι μπορεί να του σπάσου­με κάποιο δόντι ή να μας δαγκώσει και άσκοπη διότι η γλώσσα δεν "φεύγει" από τη θέση της, ενώ αν τη δαγκώσει το έχει ήδη κάνει. Σημειώστε ότι δεν έχω δει ποτέ παιδί με πυρετικούς σπασμούς να έχει δαγκώ­σει τη γλώσσα του.

Σωστό θα είναι να Βάλουμε στο παιδί ένα αντιπυρετικό υπόθετο για να βοηθήσουμε την πτώση του πυρετού και να το μεταφέρουμε στο νοσοκομείο, διότι μόνο εκεί θα είμα­στε σίγουροι ότι πρόκειται για πυρετικούς σπασμούς και όχι για σπασμούς από άλλη αιτία.

Πρέπει να τονιστεί ότι οι πυρετικοί σπασμοί έχουν άριστη πρόγνωση. Σε περίπτωση πυρετού...

Τελειώνοντας, θα ήθελα να τονίσω μερικές οδηγίες για τους γονείς:

Επικοινωνήστε με τον παιδίατρο σας όταν:
Tο παιδί είναι μικρότερο των 3 μηνών.
Tο παιδί κλαίει απαρηγόρητα.
Tο παιδί ξυπνά δύσκολα, είναι θολωμένο ή έχει παραλήρημα.
Έκανε σπασμούς. «Έχει εξάνθημα. · Κάνει εμετούς.
Πάσχει από χρόνιο νόσημα που το κάνει πιο ευπαθές σε σοβαρές λοιμώξεις.
Ο πυρετός είναι πάνω από 40,5 βαθμούς.



Συνεννοηθείτε,το ταχύτερο δυνατόν, με τον παιδίατρο σας όταν:
Tο παιδί είναι 3-6 μηνών. · Ο πυρετός διαρκεί περισσότερο από 3 ημέρες.
Ο πυρετός διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες, αλλά το παιδί δεν έχει άλλα συμπτώματα και δεν υπάρχουν άλλοι άρρωστοι στο σπίτι.
Παραπονείται για πόνο ή τσούξιμο στην ούρηση.
Υπάρχει ιστορικό πυρετικών σπασμών.
Ο πυρετός είναι μεταξύ 40-40,5 βαθμών.

αρθρογράφος: Μάριος Ανδρέου, Παιδίατρος
πηγή: Κέντρο Παιδιατρικής Μέριμνας (www.paidiatros.gr)
http://www.babytips.gr

Κοινό κρυολόγημα

Τι προκαλεί το κοινό κρυολόγημα;
Το κρυολόγημα προκαλείται από ιούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις υπεύθυνος είναι ένα ρινοϊός. Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι ρινοϊών.

Πώς μεταδίδεται και για πόσο χρόνο;
Μεταδίδεται με τα σταγονίδια που εκπέμπει ο άρρωστος όταν αυτός μιλά, βήχει ή φταρνίζεται. Συνήθως ο άρρωστος μεταδίδει τον ιό τις 2-4 πρώτες μέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων αλλά κάποιες φορές μπορεί να μεταδίδεται ο ιός ακόμα και τρεις βδομάδες αργότερα.

Πώς παρουσιάζεται;
Το πρώτο σύμπτωμα είναι συνήθως ένας ερεθισμός στο λαιμό. Στη συνέχεια εμφανίζεται ρινική καταρροή, φτάρνισμα και βήχας. Συχνά επίσης παρουσιάζουν πυρετό, κακουχία, απώλεια της όρεξης, πόνος στους μύες και πονοκέφαλο.

Πότε εμφανίζονται και πόσο διαρκούν τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα εμφανίζονται 2-3 μέρες μετά την επαφή με τον ιό και διαρκούν περίπου μια βδομάδα. Σπάνια, μπορεί να διαρκέσουν λίγο περισσότερο.

Μπορώ να προλάβω το κοινό κρυολόγημα;
Δυστυχώς δεν υπάρχει εμβόλιο για το κοινό κρυολόγημα αφού το προκαλούν τόσοι πολλοί διαφορετικοί ιοί. Καλό όμως είναι να ακολουθήσετε τις πιο κάτω συμβουλές.
• Αποφεύγεται την επαφή με αυτούς που έχουν κοινό κρυολόγημα.
• Μην εκτίθεται τα παιδιά σας στο παθητικό κάπνισμα.
• Να μάθετε να πλένετε εσείς και τα παιδιά σας τακτικά και με προσοχή τα χέρια σας.
• Να καλύπτεται το στόμα σας κάθε φορά που βήχετε ή φταρνίζεστε.
• Μην μοιράζεστε προσωπικά αντικείμενα με κανένα.
• Μην χρησιμοποιείτε μαντιλάκι άλλων ανθρώπων.

Πως αντιμετωπίζεται το κοινό κρυολόγημα;
Ο καλύτερος γιατρός είναι ο χρόνος. Τα αντιβιοτικά δεν βοηθούν για να φύγουν τα συμπτώματα ενωρίτερα. Υπάρχουν απλά φάρμακα που μπορεί να βοηθήσουν για να απαλύνουν τα συμπτώματα.
• Φάρμακα που σταματούν την ρινική καταρροή. Τα φάρμακα αυτά συνήθως προκαλούν υπνηλία.
• Παυσίπονα και αντιπυρετικά φάρμακα όπως είναι η παρακεταμόλη.

Μερικές πρακτικές συμβουλές είναι οι ακόλουθες.
• Φυσιολογικός ορός στη μύτη βοηθά το παιδί να αναπνεύσει καλύτερα.
• Χρησιμοποιήστε ειδικό υγραντήρα για να αυξήσετε λίγο την υγρασία στο δωμάτιο του παιδιού.
• Κάντε του ένα ζεστό μπάνιο.

Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

ΝOYΝOY Κοιμάμαι Μεγαλώνω. Ανεύθυνο και Άχρηστο προϊόν.

Το Κοιμάμαι Μεγαλώνω της ΝουΝου είναι ένα προϊόν που σύμφωνα με την εταιρία "είναι ειδικά σχεδιασμένο για να συμπληρώνει το βραδινό γεύμα του μωρού". Βασικά το προϊόν είναι δημητριακά που προστίθενται στο βραδινό γάλα για να χορταίνει το παιδί και να μην ξυπνάει το βράδυ λόγω πείνας. Επιπλέον χρησιμοποιεί σαν επιχείρημα ότι έρευνες δείχνουν ότι αδιάκοπος βραδινός ύπνος βοηθά στην ανάπτυξη του μωρού. Δεν θα μπούμε καν στη διαδικασία να αναλύσουμε τα συστατικά του προϊόντος (αν και οφείλουμε να αναφέρουμε ότι το δεύτερο συστατικό είναι συμπυκνωμένος χυμός σταφυλιού, δηλαδή άλλη μια μορφή ζάχαρης), απλά θα πούμε ότι η τακτική του να προσθέτεις δημητριακά στο μπουκάλι με το γάλα του παιδιού πρέπει να αποφεύγεται. Αρχικά να πούμε ότι δεν έχει αποδειχθεί ότι αν προσθέτεις δημητριακά στο βραδινό γάλα δεν θα ξυπνήσει το βρέφος. Μάλιστα μία έρευνα έδειξε ότι δεν υπήρχε διαφορά στη διάρκεια ύπνου (χωρίς διακοπή) σε βρέφη που λάμβαναν δημητριακά στο γάλα τους σε σχέση με αυτά που δεν λάμβαναν, άρα παραπλανητική η φράση στη συσκευασία "Διατροφή για όνειρα γλυκά". Αυτό που αναφέρουν οι επιστήμονες είναι ότι η εντύπωση που έχουν πολλοί γονείς ότι όντως κοιμούνται πιο πολλές ώρες λόγω δημητριακών στο γάλα μπορεί απλά να συμπίπτει με την ηλικία του βρέφους όπου στους 4 μήνες αρχίζει να κοιμάται περισσότερο έτσι και αλλιώς και δεν οφείλεται στα δημητριακά. Ο άλλος λόγος που θα πρέπει να αποφεύγεται αυτή η τακτική είναι γιατί μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας. Το βρέφος πρέπει να τρώει (όπως και οι ενήλικες) όταν πεινάει και όχι να το μπουκώνεις με γάλα αναμειγμένο με δημητριακά πριν κοιμηθεί, το οποίο αλλάζει και τη διατροφική σύσταση του γάλακτος στην οποία έχει συνηθίσει το βρέφος, με την ελπίδα ότι δεν θα ξυπνήσει το βράδυ. Κάνοντας αυτό αγνοείς τη φυσική πείνα του μωρού. Αν και δεν συνιστάται από την επιστημονική κοινότητα αυτή η συνήθεια, δυστυχώς... όμως πολλοί παιδίατροι, συγγενείς, φίλοι κτλ. συμβουλεύουν τους γονείς να προσθέτουν δημητριακά στο γάλα, και τώρα και η ΝουΝου εκμεταλλεύτηκε αυτή την (λανθασμένη) συνήθεια και δημιούργησε και ειδικό (άχρηστο) προϊόν. Είναι αστείο ότι στη συσκευασία αναφέρεται ότι η ΝουΝου, "με σεβασμό στη μητέρα και στο παιδί, βρίσκεται δίπλα και σας προσφέρει καινοτόμα προϊόντα" κτλ κτλ. Για ποιο σεβασμό μιλάνε;

*Να αναφέρουμε ότι σε περιπτώσεις που το βρέφος υποφέρει από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση η κάποια άλλα προβλήματα υγείας μπορεί να συστηθεί κάτι τέτοιο, ωστόσο εδώ το συγκεκριμένο προϊόν προωθείται ως βοήθημα για να κοιμάται το παιδί περισσότερο.

Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Τα σκευάσματα της εναλλακτικής ιατρικής μπορεί να αποδειχτούν ιδιαίτερα επικίνδυνα, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC. Η είδηση βασίστηκε σε έρευνα αυστραλών γιατρών που εξέτασε τις ανεπιθύμητες ενέργειες που προκλήθηκαν σε παιδιά από οδηγίες και σκευάσματα της λεγόμενης συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής (CAM). Στην έρευνα αναφέρθηκαν 39 περιπτώσεις σοβαρών παρενεργειών από την επιλογή της «θεραπείας» της εναλλακτικής ιατρικής συμπεριλαμβανομένων και τεσσάρων θανάτων. Οι ερευνητές επισήμαναν πως οι γονείς εμπιστεύονται την εναλλακτική ιατρική (η CAM για παιδιά περιλαμβάνει βότανα, διατροφικά συμπληρώματα, βελονισμό, μασάζ, φυσικοπαθητική ιατρική, ομοιοπαθητική και χειροπρακτική) γιατί την αντιλαμβάνονται ως πιο ασφαλή. Η έρευνα όμως, που διεξήχθη από το νοσοκομείο Royal Children’s και από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, τονίζει πως επειδή κάτι δεν είναι φτιαγμένο από άνθρωπο δεν σημαίνει πως είναι και ασφαλές και καταλήγει πως η εναλλακτική ιατρική σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντικαθιστά την κλασική ιατρική.
Πηγή: Forma – Φεβρουάριος 2011 – Τεύχος 96

Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Η περίοδος πριν και μετά τον τοκετό: εγκυμοσύνη, επιλόχεια κατάθλιψη και η θέση του πατέρα

Η εγκυμοσύνη για τη γυναίκα είναι μια εξελικτική διεργασία, από την οποία προκύπτει ένας μεταποιημένος εαυτός. Η γυναίκα καλείται και «πρέπει» να βρεθεί σε μια υπέρβαση του εαυτού. Κυοφορεί 9 μήνες και ταυτόχρονα είναι κρίσιμο και απαραίτητο να αντιληφθεί ότι το μωρό είναι ένα ξεχωριστό ον.

Σε ψυχολογικό επίπεδο, κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών της εγκυμοσύνης έχουν  προετοιμαστεί σημαντικές ψυχολογικές μεταβολές: οι γονείς αντιμετώπισαν την πραγματικότητα της εγκυμοσύνης μέσα από τις σωματικές αλλαγές και την εικόνα του μωρού στο υπερηχογράφημα. Προοδευτικά πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα ότι εγκαταλείπουν το ρόλο του παιδιού για να επωμιστούν το ρόλο του γονέα. Αυτή η μετάλλαξη προκαλεί μια επανεκτίμηση των σχέσεών τους με τους δικούς τους γονείς, με τους οποίους τώρα πλέον είναι ισότιμοι, κάτι που ζωντανεύει τα αισθήματα αντιπαλότητας. Σιγά σιγά οι γονείς ταυτίζονται με τους δικούς τους γονείς. Ταυτόχρονα, πολλές μητέρες επαναφέρουν εικόνες της δικής τους σχέσης με τη μητέρα τους κατά την παιδική τους ηλικία, που τις οδηγεί στην αναζωπύρωση παιδικών επιθυμιών και ακόμα σε μια ταύτιση με το μωρό που πρόκειται να γεννηθεί.

Υπάρχει, λοιπόν, ένα είδος ταλάντωσης ανάμεσα σε δύο ταυτίσεις, αντίθετες αλλά συμπληρωματικές: είναι σαν η έγκυος να «δοκιμάζει» το μητρικό της ρόλο, ενώ ταυτοχρόνως προσπαθεί να φανταστεί τι σημαίνει να είσαι μωρό. Αυτή η διαδικασία είναι τεράστιας σημασίας, διότι επιτρέπει στη μητέρα να ονειρευτεί το μέλλον (τον ερχομό του νεογέννητου) ξαναζώντας το παρελθόν της (τη σχέση της όταν ήταν μωρό με τη δική της μητέρα). Ετοιμάζεται, καθώς θυμάται.

Επιλόχεια κατάθλιψη

Την τρίτη ή τέταρτη ημέρα μετά τον τοκετό οι νέες μητέρες  καταλαμβάνονται από μια ανεξήγητη θλίψη και ένα έντονο αίσθημα απώλειας. Αυτό μπορεί να προκληθεί για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Τις ημέρες που ακολουθούν τη γέννηση πραγματοποιούνται πολύ σημαντικές ορμονικές αλλαγές. Σε αυτές τις αλλαγές προστίθενται οι αλλαγές της εικόνας του σώματος: από τη γεμάτη κοιλιά στρογγυλή κοιλιά, η γυναίκα περνά στην άδεια κοιλιά με το χαλαρό δέρμα. Έχει διαπιστωθεί ότι κάθε γρήγορη και αμετάκλητη αλλαγή μπορεί να προκαλέσει μια κατάσταση ψυχικής κρίσης. Αυτό είναι ακόμη πιο ισχυρό όταν ανατρέπονται η εικόνα και η αντίληψη του σώματος.

Ένας ακόμη λόγος μπορεί να είναι το γεγονός ότι η μητέρα την περίοδο μετά τον τοκετό καλείται να αφήσει εντελώς τις δικές της ανάγκες και να αφοσιωθεί εξολοκλήρου στο μωρό, καθώς από εκείνη εξαρτάται η επιβίωσή του. Ακόμη, είναι πολύ συχνό και φυσικό να μην μπορεί η μητέρα να συντονιστεί καλά με το μωρό. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να καταλάβει, γιατί κλαίει. Πολύ συχνά η μητέρα εκλαμβάνει το κλάμα ως δική της αποτυχία και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα φαύλο κύκλο: το γεγονός ότι πιστεύει πώς έχει αποτύχει την οδηγεί σε κατάθλιψη. Η κατάθλιψη αυτή κάνει το παιδί να γκρινιάζει, με αποτέλεσμα η αίσθηση της αποτυχίας να είναι ακόμη πιο έντονη και η κατάθλιψη να επιδεινώνεται.

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει η κάθε νέα μητέρα ότι όλα αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσικά και ταιριάζουν με τη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής της. Αν η επιλόχεια κατάθλιψη αντιμετωπιστεί ως φυσικό επακόλουθο του τοκετού θεραπεύεται από μόνη της.



Η θέση του πατέρα

Ο ερχομός του μωρού στο σπίτι αποτελεί μια αλλαγή καθεστώτος. Μερικές φορές μάλιστα μια επανάσταση, η οποία μπορεί να φέρει κρίση ανάμεσα στο ζευγάρι. Όλες οι μέριμνες της μητέρας καθιστούν το μωρό τον απόλυτο κυρίαρχο. Αυτόν τον τόσο στενό δεσμό ο πατέρας τον νοιώθει ως αποκλεισμό. Νοιώθει ότι περισσεύει. Ο αποκλεισμός του πατέρα και η διατήρηση μιας σχέσης συγχώνευσης ανάμεσα στη μητέρα και το μωρό ενέχει κινδύνους όσον αφορά στην εξέλιξη του παιδιού.

Είναι εξαιρετική σημασίας τόσο για την εξέλιξη και ανάπτυξη του παιδιού, όσο και για την πορεία της σχέση του ζευγαριού και ολόκληρης της οικογένειας να υπάρξει χώρος και για τον πατέρα. Και το χώρο αυτό πρέπει να τον δώσει η γυναίκα στον άντρα της. Τόσο η γυναίκα-μητέρα, όσο και το παιδί έχουν ανάγκη και τη φροντίδα του άντρα-πατέρα. Μόνο έτσι θα υπάρξει μια υγιή ανάπτυξη όλων: του παιδιού, της μητέρας, του πατέρα, του ζευγαριού, της οικογένειας.

Τριανταφυλλιά Χαρίλα,
Ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
MSc Εργασιακή Υγεία
Ειδίκευση στη Συστημική -οικογενειακή ψυχοθεραπεία

http://www.kepsy.gr/

To φάρμακο της αγκαλιάς και επαφής για τα βρέφη

Αν το σκεφτείτε, πρέπει να είναι τρομακτική η εμπειρία για ένα νεογνό που μέχρι πριν λίγες στιγμές ήταν στη ζεστή λίμνη της μήτρας και ξαφνικά βρίσκεται έκθετο στον κρύο αέρα. Από την ασφάλεια της εμβρυικής στάσης, τώρα δεν ξέρει πώς να χειριστεί τα χεριά και τα πόδια του, νιώθει άβολα με τις άπειρες δυνατότητες που ανοίγονται για το σώμα του. Είναι η σωματική επαφή με τη μητέρα - και τον πατερά - που δίνει στο μικρό αυτό άνθρωπο μια γεύση από την παλιά αίσθηση, της σιγουριάς, της ζεστασιάς και της ασφάλειας στην κοιλία της μάμας. Αυτό το άγγιγμα σώμα με σώμα θα είναι το κυριότερο μέσο για το συναισθηματικό δέσιμο με τους γονείς του αλλά και το πρώτο του σχολειό, στο όποιο θα μάθει διαφορετικούς τρόπους αφής, μυρωδιές και απλές αντιδράσεις σε ερεθίσματα.

Οι επιστημονικές ενδείξεις για το φάρμακο της σωματικής επαφής στην κρίσιμη βρεφική περίοδο αυξάνονται ολοένα : Αν το μωρό τοποθετηθεί στο στήθος της μάνας τις πρώτες 1-2 ώρες μετά τη γέννηση, - σε αντίθεση με τις αναχρονιστικές πρακτικές απομάκρυνσης του βρέφους που επιβιώνουν ακόμα σε διάφορα μαιευτήρια της χωράς μας - , η επίδραση στη σχέση μάνας-παιδιού φαίνεται να είναι μακροπρόθεσμα ευεργετική. Μωρά που δεν αφήνονται να κλαίνε απαρηγόρητα αλλά απολαμβάνουν συχνά αγκαλιά, χάδι και απάντηση στο κλάμα τους αναπτύσσονται καλύτερα ψυχοκινητικά και έχουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς η συναισθηματικά αργότερα. Το βρέφος στους πρώτους έξι μήνες της ζωής πιστεύεται ότι δεν έχει την ικανότητα να μανιπιουλαρει τους γονείς του. Μη φοβάστε ότι θα το κακομάθετε. Είναι άλλη κατάσταση το βρέφος μερικών εβδομάδων που κλαίει και πρέπει να παρηγορηθεί άμεσα και άλλη το δυο χρονών νήπιο που γκρινιάζει για να το βγάλετε βόλτα. Στην πρώτη ηλικία, καθήκον του γονέα είναι να κάνει εμφανή την παρουσία του με αγκαλιά και επαφή, στη δεύτερη, καθήκον του είναι να θύσει όρια και να διδάξει βασική πειθαρχία στο νήπιο.

Κάποιοι θεωρούν ότι τα μωρά πρέπει να μπαίνουν σε πρόγραμμα ρουτίνας και πειθαρχία από την αρχή - τάισμα και ύπνο με το ρόλοι. Οι αντιλήψεις αυτές είναι πλέον επιστημονικά ξεπερασμένες και οδυνηρές για τον ψυχισμό του βρέφους. Αντιλήψεις να αφήνεται να σπαράζει στο κλάμα μέσα στο κρεβάτι του, οι σύγχρονη παιδοψυχολογία αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για την ομαλή ψυχοκινητική ωρίμανση του βρέφους η άμεση και αδιαπραγμάτευτη απόκριση των γονέων στις ανάγκες του. Δώστε όσες αγκαλιές χρειάζεται, τουλάχιστον για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του.

Μια παλιά πατροπαράδοτη πρακτική, το φάσκιωμα, φαίνεται να κερδίζει και παλιά έδαφος στις μέρες μας και υποστηρίζεται από σύγχρονες έρευνες. Το μωρό τυλίγεται σφιχτά με την κουβερτούλα του, χεράκια και ποδαράκια ηρεμούν, όλα γίνονται πιο ήσυχα και ζεστά. Τα μωρά πιθανόν αισθάνονται τον ασφαλή περιορισμό της μήτρας και απαλλάσσονται από την ενόχληση των ακούσιων κινήσεων και της ξαφνικής ελευθερίας που έχουν τα χεριά και τα πόδια τους, την οποία δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Το σκεπτικό της πρακτικής αυτής φαίνεται καταρχήν σωστό και από τη δική μου εμπειρία είναι κάτι που μπορεί να βοηθήσει ακόμα και το βρέφος με κολικούς. Βεβαία χρειάζεται κι εδώ μετρό και σύνεση: το φάσκιωμα δε θα φέρει αποτέλεσμα σε ένα μωρό που πεινάσει και κλαίει, αλλά μάλλον θα διατηρήσει ήσυχο αυτό που είναι ήδη ηρεμούν. Επίσης, δε μπορεί να μένει το μωρό φασκιωμένο όλη τη μέρα, διαφορετικά θα μείνει χωρίς ερεθίσματα και θα μείνει πίσω στην ψυχοκινητική του εξέλιξη.

Μια άλλη πρακτική που γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής στη Δυτική Ευρώπη είναι ο υφασμάτινος μαρσιππος (sling) και είναι από αιώνες διαδεδομένη σε μη Δυτικούς πολιτισμούς (Αφρική, Ασία, Αμαζόνιο). Στο εμπόριο μπορεί να βρει κάνεις διαφορετικούς τύπους sling για όλες τις ανάγκες και χρήσεις, μερικά πραγματικά υπέροχα. Αν χρησιμοποιηθούν σωστά, προσφέρουν ζεστασιά και σωματική επαφή στο μωρό, δυνατότητα να θηλάζει όταν θέλει και να βλέπει τον κόσμο από ψηλά εισπράττοντας ερεθίσματα από το περιβάλλον γύρω του. Για το γονέα είναι ένας πιο εύκολος τρόπος μεταφοράς, σε σύγκριση με το παραδοσιακό καρότσι και του λύνει τα χεριά, επιτρέποντας να ασχολείται απερίσκεπτα με δουλείες του σπιτιού, να γράφει η να εργάζεται. Μπορεί ακόμα να βοηθήσει πολύ στην επαφή και το συναισθηματικό δέσιμο με τον πατερά, ενώ κάνει πιο πραγματοποιήσιμες τις βόλτες εκτός σπιτιού, από τους πρώτους μήνες της ζωής. Πολλές έγκυες γυναίκες θα βεβαιώσουν ότι, όταν το μωρό είναι ακόμα στην κοιλία, σταματά να κλωτσήσει και φαίνεται ηρεμούν όταν η έγκυος κινείται και περιπατάει, ενώ ζωηρεύει όταν αυτή ξαπλώσει. Η γλυκιά κίνηση μέσα στη ζεστή αγκαλιά της μήτρας φαίνεται πως νανουρίζει το έμβρυο. Όταν βγει στον κόσμο, αποζητά φυσικά ότι το παρηγορούσε πριν: ηρεμεί στην αγκαλιά μας, όταν νιώθει το σώμα μας, όταν κουνιέται ελαφρά. Αντίθετα, τρομοκρατείται και κλαίει μέσα σε ένα σκοτεινό σιωπηλό δωμάτιο, πάνω σε ένα σκληρό στρώμα. Ο μαρσιππος μπορεί να προσφέρει αυτήν τη φυσική συνεχεία. Μελέτες δείχνουν ότι τα μωρά που κουβαλιούνται σε μαρσιππο από τους γονείς τους είναι περισσότερο χρόνο σε ήρεμη εγρήγορση και κλαίνε λιγότερο. Η ήρεμη εγρήγορση είναι η πιο επιθυμητή ψυχική κατάσταση του νεογνού, καθώς σε αυτήν απορροφά τον κόσμο με μάτια διάπλατα ανοιχτό και μαθαίνει πιο γρήγορα. Σε διαρκή σωματική επαφή, το βρέφος απαλύνει τις εσωτερικές του ενοχλήσεις, περιορίζει τις άσκοπες κινήσεις χεριών και ποδιών και ανοίγει τις πόρτες στον έξω κόσμο. Ίσως δε να γίνεται και εξυπνοτερο.Ειμαι σίγουρος ότι θα ήταν καλό να χρησιμοποιούσαν περισσότερο αυτές τις ευκολίες οι Έλληνες γονείς.

Είναι πιο υγιεινό να βγαίνουν στον έξω κόσμο γονείς και βρέφη από το να κλείνονται για μήνες μέσα σε τέσσερις τοίχους, όπως συμβαίνει ακόμα στην Ελλάδα. Τα μωρά είναι ευτυχία που μοιράζεται κάνεις με ολοένα τον κόσμο και οι λοιμώξεις έρχονται από την πολλή κλεισούρα και απομόνωση, όχι από τον καθαρό εξωτερικό αέρα και την δύναμη ανανέωσης που προσφέρει η βόλτα..

Το ρεπερτόριο της αφής είναι απεριόριστο. Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή, όταν το μωρό είναι χάλαρο, ηρεμούν, αμέσως πριν ή μεταφοράς τον ύπνο, μεταφοράς το μπάνιο ή σε οποιαδήποτε κατάσταση ήρεμης εγρήγορσης. Απαλό χάδι, κυκλικές ή γραμμικές κινήσεις, ανεπαίσθητα αγγίγματα, η ανάσα σας στο λαμιακό του, φυσήματα, ευγενικά φιλία, παιχνίδι με τα μαλλάκια του. Βαλτέ μια ήσυχη μουσική στο υπόβαθρο. Όλα αυτά με το ‘αυτί’ της ψυχής σας στημένο στις απαντήσεις του, στις αντιδράσεις του, για να βρείτε τι του αρέσει, τι το κουράζει την κάθε στιγμή. Συνήθη αγαπημένα σημεία για παιχνίδι στο σωματάκι του είναι ο λαιμός, το σημείο ανάμεσα στα μάτια, οι κρόταφοι, η κοιλίτσα. Πιο ευαίσθητα σημεία η περιοχή γύρω από το στόμα, τα χεριά, η γεννητική περιοχή και οι πατούσες, στα οποία τα υπερβολικά ερεθίσματα μάλλον πρέπει να αποφεύγονται.

Δυστυχώς πολλά μωρά, ακόμα και στις μέρες μας, ξεκινούν τη ζωής σε ένα κλίμα συναισθηματικής παραμέλησης και αισθητηριακής αποστέρησης, στο όνομα παλιών και ξεπερασμένων αντιλήψεων για άκαμπτη ρουτίνας και σκληραγώγηση. Από τη γέννηση ακόμα, απομακρύνονται από τη μανά και περιορίζονται στο κρεβατάκι ενός ψυχρού θαλάμου. Στο σπιτιού δίνεται έμφαση στην ικανοποίηση των σωματικών τους αναγκών (τάισμα, αλλαγή πάνας) και απομονώνονται από ήμερων ακόμα στο παιδικό τους δωμάτιο. Βιώνουν την σύγκρουση ανάμεσα στο ζεστό περιβάλλον της μήτρας και το ψυχρού τάισμα με το ρόλοι, το κλάμα χωρίς άμεση απόκριση που ακόλουθη. Τα χείλια τους βρίσκουν παρηγοριά στη βλαβερή λύση της πιπιλάς. Αφήνονται στο κρεβατάκι τους χωρίς ερεθίσματα. Ακόμα και εκτός σπιτιού, μετακινούνται στο ωραίο μοναχικό καβούκι του καροτσιού τους. Όλα αυτά για να μην 'κακομαθαίνουν' τα ιδία σε πολλή αγκαλιά και για να μη χρειαστούν να αλλάξουν τρόπος ζωής οι γονείς τους. Αποστερημένα μωρά που θα οδηγηθούν με μαθηματική ακρίβεια σε χίλια δυο προβλήματα συναισθηματικά και συμπεριφοράς στο απώτερο μέλλον.

Στέλιος Παπαβέντσης
Παιδίατρος MRCPCH DCH IBCLC
www.pediatros-thes.gr